Nieuws 31 januari 2023

VEB: Accountants moeten prominente rol opeisen tijdens AvA

Beleggersvereniging European Investors-VEB roept accountants op zich meer uit te spreken over bedrijfsspecifieke kwesties. Ook moeten ze een prominentere rol opeisen tijdens het komende seizoen van aandeelhoudersvergaderingen.

De VEB stelt in haar 'Accountantsbrief 2023' dat het belang van de rol van accountants "niet genoeg benadrukt" kan worden, gezien hun publieke taak. In de jaarlijkse brief aan accountantsorganisaties roept de VEB accountants op opener te zijn over hun bevindingen en observaties. Nu krijgen aandeelhouders nog te weinig te horen wat de accountant contateert, bijvoorbeeld rondom de kwaliteit van de staf, de toon aan de top, IT-systemen of de betrouwbaarheid van rapportages.

Het zou aandeelhouders bij het duiden van risico's helpen als zowel het bedrijf als de accountant meer informatie uit de management letter deelt. Meer openheid kan bedrijven ook stimuleren om sneller werk te maken van beter risicomanagement, meent de VEB.

Optreden bij AvA

De aandeelhoudersvergadering is bij uitstek het moment waarop de accountant meer kan vertellen over de bevindingen. "Als hoeder van het maatschappelijk verkeer mag van accountants gevraagd worden dat zij aandeelhouders ruimhartig informeren over wat zij tijdens de controlewerkzaamheden hebben gezien", zo schrijft de VEB. "Dat kan door als accountant een prominentere plaats op te eisen tijdens de aandeelhoudersvergadering en daar het verhaal achter de controle vertellen."

In de optiek van de beleggersvereniging is de presentatie van de accountant tijdens de AvA nu nog weinigzeggend en oppervlakkig. "Het zijn vooraf gescripte teksten die veelal op zijn best sectorspecifiek zijn, maar zelden echt iets zeggen over de situatie bij het bedrijf in kwestie", aldus de VEB. "Aandeelhouders die de accountant vervolgens vragen stellen over eventueel door hem geconstateerde fouten in de cijfers of frauderisico's krijgen vaak nul op het rekest."

De VEB wil dat de accountant tijdens de jaarvergadering "een meer doortastende en open dialoog" met aandeelhouders voert. Die hebben immers alleen tijdens de AvA de kans om rechtstreeks contact te hebben met de accountant en die te bevragen over de bevindingen.

Ook de NBA heeft in een recente concept-handreiking gepleit voor een actievere rol van de accountant tijdens de AvA. De VEB heeft in haar reactie aan de NBA aangegeven die oproep te steunen. Ook Eumedion, de belangenbehartiger van institutionele beleggers, is voorstander van een actieve rol van de accountant.

Duurzaamheid en fraude

De VEB gaat in de accountantsbrief ook in op duurzaamheidsinformatie en benadrukt het belang van de rol van de accountant bij het aanjagen van transparante verslaggeving over duurzaamheidsprestaties en klimaatgerelateerde risico's. "Daar past ook bij dat accountants hun inspanningen op dit vlak in de controleverklaring en tijdens de jaarvergadering toelichten."

De beleggersorganisatie vraagt dit jaar verder aandacht voor fraude. Sinds enkele jaren bevat de accountantsverklaring een aparte paragraaf over frauderisico's, ziet de VEB. "Maar accountants houden zich over dit wezenlijke onderdeel van hun werk te veel op de vlakte. Een echt inhoudelijke rapportage over hun bevindingen en observaties die volgen uit de controlewerkzaamheden rond frauderisico's is noodzakelijk", zo wordt gesteld. "Alleen als de accountant concrete bevindingen rapporteert, heeft dat voor gebruikers toegevoegde waarde. Dat betekent doortastend maatwerk, in plaats van inwisselbare en generieke passages."

Volgens de VEB is bij de fraudeparagraaf nog te veel sprake van boilerplate-teksten en worden gewoon passages uit de controlestandaarden herhaald. "Een inhaalslag is onvermijdelijk", aldus de beleggersorganisatie, die nog even de vinger legt op spraakmakende incidenten waarin "de signaalfunctie die uit moet gaan van de accountant niet heeft gewerkt". Waar beleggers verwachten dat accountants fraude opsporen, "acht een deel van de sector zich daar niet toe in staat of schuift die verantwoordelijkheid van zich af".

De VEB wil via de accountantsbrief dan ook "een slinger geven" aan meer maatwerk in de fraudeparagraaf. Een vermelding van de precieze waarnemingen moet daarvan een onderdeel zijn, maar dat is vooral een kwestie van willen, zo stelt de VEB.

De Accountantsbrief 2023 van European Investors-VEB is verstuurd aan de zes oob-accountantsorganisaties en aan de NBA.

• VEB Accountantsbrief 2023