Nieuws 14 april 2022

AFM wil accountants kunnen verplichten informatie te verstrekken

Om te kunnen voldoen aan verscherpte Europese richtlijnen voor het toezicht op financiële verslaglegging, wil de AFM onder andere meer bevoegdheden hebben om externe accountants te verplichten informatie te verstrekken.

Dat staat in de AFM wetgevingsbrief 2022, waarin de toezichthouder vraagt om aanpassingen in de financiële wetgeving. In 2020 heeft de European Securities and Markets Authority (ESMA) verscherpte richtsnoeren voor toezicht op verslaggeving gepubliceerd. Deze vernieuwde Guidelines for Enforcement of Financial Information (GLEFI) zijn per 1 januari 2022 van kracht geworden.

De AFM heeft, naar aanleiding van deze herziening van de ESMA-richtsnoeren, de eigen bevoegdheden op het gebied van toezicht op financiële verslaggeving, die voortvloeien uit de Wet toezicht financiële verslaggeving (Wtfv) geïnventariseerd en opnieuw geëvalueerd.

"Uit deze evaluatie is gebleken dat de AFM niet zelfstandig beschikt over vijf bevoegdheden die de GLEFI voorschrijft voor de nationaal bevoegde autoriteiten in de Europese Unie. Het betreft hier onderzoeks- en correctiebevoegdheden die de AFM op grond van de Wtfv niet zelfstandig kan uitvoeren of opleggen. Een voorbeeld is de bevoegdheid om externe accountants ertoe te verplichten informatie en documenten te verstrekken. Een dergelijke bevoegdheid ontbreekt in de Wtfv", aldus de AFM.

Uit hoofde van haar rol als toezichthouder op accountantsorganisaties heeft de toezichthouder deze bevoegdheid wel, maar de AFM mag dit niet toepassen in het domein van het toezicht op de financiële verslaggeving.

Informatie verplicht verstrekken

Een ander voorbeeld is de bevoegdheid uitgevende instellingen ertoe te verplichten specifieke informatie of documenten aan de AFM te verstrekken. "Ook deze bevoegdheid ontbreekt in de Wtfv. Daarnaast ontbreekt de bevoegdheid om een herpublicatie van de financiële overzichten of rectificatie (corrective note) te eisen als in een jaarrekening een onjuiste weergave van materieel belang wordt geconstateerd", aldus de toezichthouder.

De AFM verzoekt de minister van Financiën om de onderzoeksbevoegdheden en correctiebevoegdheden in lijn te brengen met de vastlegging daarvan in de GLEFI en daarmee het toezicht op financiële verslaggeving in Nederland te versterken. "Hiermee worden de risico’s die uitgaan van mogelijke verslaggevingsfouten (of boekhoudschandalen) gemitigeerd."

Gegevensuitwisseling

De AFM zegt verder ook meer samenwerking te willen nastreven met andere toezichthouders. Daarvoor moet volgens de toezichthouder meer informatie-uitwisseling mogelijk worden gemaakt tussen meerdere instanties, waaronder de Europese Centrale Bank, DNB, het Joint Supervisory Team (JST) en ESMA.

Andere wetgevingswensen van de AFM zijn onder meer de mogelijkheid tot het aanbieden van tipgeld en het mogelijk maken om zogenoemde 'pseudokopen' te doen, waarbij de AFM onder een fictieve naam deel kan nemen aan het handelsverkeer, om zo te testen of marktpartijen zich aan de regels houden.

Volgens de toezichthouder is het opsporen, bewijzen en bestraffen van bijvoorbeeld handelen met voorkennis tijdrovend en complex. "Ondanks het grote aantal meldplichten in de Wet op het financieel toezicht (Wft), blijkt dat marktpartijen terughoudend zijn met het melden van bepaalde feiten aan de AFM. Hierdoor is de informatiepositie van de AFM beperkt"

• AFM Wetgevingsbrief 2022