Nieuws 01 maart 2022

Busy Season Talks: 'Kun je je eigen vissenkom zien?'

Editie 37 van de huiskamergesprekken voor accountants op 22 februari ging over toezicht en systeemdenken. Daarbij kwam de metafoor van een vissenkom langs. En duidelijk werd opnieuw dat de organisatoren complexe thema's niet schuwen.

Hosts Charlie Groen en Margreeth Kloppenburg spraken met Vivian Boumans (ex-AFM, nu adviseur, trainer en 'toezichtsfluisteraar') en Lars Zwagerman (senior toezichthouder AFM) over de vraag of accountants en toezichthouders buiten de eigen bubbel kunnen denken.

Volgens Lars bewijzen de meest recente onderzoeken van de AFM in het kader van de kwaliteit van accountants dat breder kijken als toezichthouder van belang is. Het gaat niet alleen over het specifiek toetsen van kwaliteit, maar om de wijze waarop kantoren daarop sturen en welke kwaliteitswaarborgen ze inbouwen. In de eerste jaren nadat het toezicht bij de AFM werd belegd, werd er vooral op dossiers getoetst. Vanaf 2014 en het verbeterplan 'In het publiek belang' ging het meer om toezicht houden op het veranderingsproces en het bekijken van de samenhang tussen elementen die randvoorwaardelijk zijn voor kwaliteit.

Motor

Systeemdenken is een containerbegrip, aldus Vivian. Ze vergeleek het met de motor in een auto. Als je analytisch denkt en wilt weten hoe de motor werkt, haal je die uit elkaar. Systeemdenken is begrijpen hoe hij werkt in het grotere geheel, samen met de carrosserie, het onderstel en meer.
Bij accountantskantoren kun je het gedrag van een individuele partner niet verklaren door alleen naar die ene partner te kijken. Het is ingebed in andere zaken, die soms ook 'ontschuldigen', omdat we iets met elkaar doen. Dat maakt iedereen een klein beetje schuldig en dus ook iedereen een beetje onschuldig.

Het systeem wil altijd terug naar de status quo, stelde Vivian. "Als het onder druk staat, haalt het daarvoor alles uit de kast." Ze waarschuwde dat ook toezichthouders naar zichzelf moeten kijken en zich niet buiten het systeem moeten plaatsen.

Lars beaamde dat de spanning in de relatie tussen toezichthouder en onder toezicht staande er is en dat je dat bespreekbaar moet maken, spanning is er, benoemen. "Met elkaar de ruimte opzoeken, het gesprek aangaan, uit laten leggen hoe dingen werken bij een kantoor. Daar zijn we erg mee bezig."

Niet alleen bij accountants, ook bij andere beroepen zoals de medisch specialisten komt de verandering vaak van buiten. Jonge beroepsgenoten hebben minder met de partnerstatus en het ondernemerschap. "Kun je je eigen vissenkom zien?", aldus Vivian. "De jonge aanwas wil iets anders."

Editie 38: actualiteit

Sinds een week is alles anders, de strijd om Oekraïne overheerst al het nieuws. Kunnen accountants daarin nog een rol spelen? Natuurlijk komt die vraag ook even langs in de editie van 1 maart, waarin Wendy Groot en Arif Dursun als hosts spreken met San Croonenberg (rvc-lid en accountant), Endymion Struijs (accountant en oprichter Endymion Amsterdam) en 'vriend van de show' Arnout van Kempen.
De actualiteit staat centraal, daarbij gaat het niet alleen over onrust aan de rand van Europa. Aanvang zoals altijd om 20.00 uur op Clubhouse. Meer over de Busy Season Talks is te vinden via LinkedIn of de BST-community van de NBA.

• Visuele weergave editie 37 door 'tekenend accountant' Ferry Timp