Nieuws 06 december 2022

EY: Nederlandse universiteiten gaan oplopende exploitatietekorten tegemoet

Nederlandse universiteiten zijn over het algemeen financieel stabiele en gezonde organisaties. Desondanks houden de besturen de komende jaren rekening met oplopende exploitatietekorten. Dit wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door grootschalige investeringen, inflatie, uitdagingen rondom personeel en een hoger uitgaveniveau voor privacy en ICT-beveiliging.

Dit concluderen deskundigen van EY na analyse van de jaarrekening en de wettelijk verplichte continuïteitsparagraaf in de jaarverslagen van veertien universiteiten over het boekjaar 2021.

In deze Onderwijsbarometer, editie Universiteiten, wordt historische data gecombineerd met de continuïteitsparagraaf. De belangrijkste conclusies uit het onderzoek zijn:

• het aantal universitaire studenten blijft stijgen tot en met 2025;
• het nettoresultaat stijgt in 2021, in 2025 zien we een daling;
• er wordt 4 miljard euro geïnvesteerd in met name vastgoed en ICT;
• het eigen vermogen daalt tussen 2021 en 2025;
• er wordt circa 1 miljard euro extra door de universiteiten geleend ten behoeve van de vastgoedopgave;
• de liquide middelen nemen af met bijna 1,4 miljard euro;
• de kredietrating daalt van AA- naar A in 2025.

"Naar verwachting zal het financiële beeld ten opzichte van de continuïteitsparagrafen verder verslechteren", stelt Maarten Verschoor, voorzitter EY Society en accountant van een aantal universiteiten in Nederland. "De meeste universiteitsbesturen hebben in hun continuïteitsparagraaf nog maar beperkt rekening gehouden met de oorlog in Oekraïne en de gevolgen daarvan zoals oplopende energieprijzen, inflatie en stijgende rentes."

Afnemende liquiditeit

De barometer maakt vooral duidelijk dat universiteiten in de periode 2022-2025 fors gaan investeren: in totaal zo'n 4 miljard euro. Deze investeringen gaan met name naar uitbreiding en verduurzaming van vastgoed, maar ook naar ICT.

Ralph Poulssen, associate partner bij EY Montesquieu: "Door deze investeringen neemt de liquiditeit van de universitaire onderwijsinstellingen de komende jaren fors af. We zien nu al dat in 2025 in totaal elf van de veertien universiteiten niet voldoen aan de signaleringsgrens op liquiditeit van de Inspectie van het Onderwijs. Dat is een punt van aandacht."