Nieuws 19 juli 2021

Fraude bij Pels Rijcken al veel langer gaande

De fraude door een oud-topman van Pels Rijcken, het advocaten- en notarissenkantoor van de landsadvocaat, blijkt veel omvangrijker dan aanvankelijk gedacht. Dat bewijst onderzoek door forensisch specialisten van Deloitte.

Uit het onderzoek door Deloitte en door advocatenkantoor Van Doorne, blijkt dat bij zeker 23 dossiers van Pels Rijcken is gefraudeerd met gelden van klanten. Dat bracht het advocatenkantoor zelf op 16 juli naar buiten.

Pels Rijcken is al jarenlang het kantoor dat de landsadvocaat van de Nederlandse staat levert. Onder de dossiers zijn er ook zeker vijf van de staat. Dat laatste is opmerkelijk, omdat eerder onderzoek door advocatenkantoor Houthoff, in opdracht van minister Grapperhaus van Justitie, geen fraude met dossiers van de staat naar voren had gebracht. Naar nu blijkt gaat het om dossiers uit een eerdere periode dan door Houthoff is onderzocht.

Ene gat met het andere

Eerder kwam al naar buiten dat oud-bestuursvoorziter Frank Oranje miljoenen had verduisterd via drie dossiers. Nu blijkt dat de fraudes al zo’n twintig jaar aan de gang waren en nog minstens twintig andere dossiers raken. De oud-topman maakte bij de fraudes gebruik van stichtingen op zijn eigen naam, die mogelijk zelfs met vervalste stukken werden opgericht. Het ging onder meer om dossiers rondom schadevergoedingen voor gedupeerde beleggers, die nog moesten worden uitgekeerd. Volgens de verklaring van het kantoor vulde Oranje "het ene gat met het andere". 

De Fiscale Inlichtingen- en OpsporingsDienst (FIOD) onderzocht de verdachte transacties al sinds 2019. Pels Rijcken werd in september 2020 door het OM geïnformeerd dat er een onderzoek liep naar Oranje. Daarop stelde het kantoor ook een eigen, extern onderzoek in door forensisch specialisten van Deloitte.  Oud-topman Oranje werd voor de duur van het onderzoek geschorst. Hij maakte kort daarna een einde aan zijn leven. 

De schade als gevolg van de fraude bedraagt zo’n twaalf miljoen euro. Onduidelijk is nog wat er met dat geld is gebeurd; Deloitte is nog bezig met verder onderzoek daarnaar.

Maatregelen

Uit berichtgeving door het FD blijkt dat ook twee grote banken, Goldman Sachs en RBS, door de fraude zijn geraakt. Ze zijn inmiddels door Pels Rijcken voor een bedrag van 1,74 miljoen euro gecompenseerd voor misgelopen rente. Dat bedrag zou Oranje destijds hebben verdiend bij het beheer van miljoenen aan gelden van gedupeerde beleggers in internetbedrijf World Online.

Tegenover het FD stelt Pels Rijcken “de organisatie in brede zin op het gebied van governance, risk en compliance” te willen versterken. Ook is gestart met dialoogsessies die een open cultuur moet bevorderen. Bovendien zijn enkele nieuwe bestuurders aangesteld. De Haagse deken van de Orde van Advocaten houdt toezicht op uitvoering van de aangekondigde maatregelen. Ook het Bureau Financieel Toezicht (BFT) en het Openbaar Ministerie houden de vinger aan de pols bij Pels Rijcken.

De Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie heeft aangekondigd versneld vernieuwingen te willen doorvoeren, die fraudes zoals deze in de toekomst moeten helpen voorkomen. Daarbij gaat het onder meer over het beheer van derdengelden. In BNR Zakendoen gaf Annerie Ploumen, voorzitter van de KNB, een toelichting op de plannen.