Nieuws 25 mei 2021

'Alles wat vandaag waar is, kan morgen niet waar zijn'

Het accountantsberoep staat niet per se bekend als innovatief. Maar vergeleken met een aantal jaren terug zie je een wereld van verschil. "Door kleine stapjes te zetten kun je toch grote stappen maken", zo werd gesteld tijdens aflevering 14 van de Busy Season Talks.

De editie van 18 mei stond in het teken van innovatie in de accountancy. Vooruitgang boeken is "nog nooit zo relevant geweest als in het afgelopen jaar", aldus KPMG-partner Anastasia Priklonskaya Rodrigues. "Alles wat vandaag waar is, kan morgen niet waar zijn"; dat heeft de coronacrisis duidelijk laten zien. Tegelijk zit disruptie niet echt in de genen van het beroep en evolueren accountants liever mee. 

Volgens Patrick Gabriels (Assurance Leader EY en co-founder HighTechXL) moet het beroep waken voor onverwachte concurrentie van marktpartijen die via technologie een flink deel van het accountantswerk kunnen overnemen. Dan gaat het vooral om het beoordelen van transactionele processen. "Onze eerste impuls is toch om te bezien of wat we vandaag doen, geautomatiseerd gedaan kan worden. Maar dingen op een fundamenteel andere manier doen kan ook."

Gabriels merkte tijdens interne innovatiesessies eerder enige huiver onder accountants om zich uit te spreken. "Wij zijn zo bang dat we geen goede ideeën hebben", werd er gezegd. Een onterecht gevoel; inmiddels worden er in Nederland oplossingen bedacht die binnen EY wereldwijd uitgerold worden.

Tech talent vasthouden

Priklonskaya bendrukte het belang van een cultuur waarin innovatie een centrale rol speelt, om slimme mensen aan boord te kunnen houden. Nog te vaak ervaren mensen met technologische skills dat ze binnen de organisatie een mindere positie vervullen dan bijvoorbeeld de accountants. Je moet ze juist belonen voor die andere expertise, vond zij, en ze vrijheid geven om zelf aan nieuwe oplossingen te werken.

"Kan ik hier wel partner worden?", is ook volgens Gabriels een vraag die vanuit zulke disciplines nog wel eens gesteld wordt. Het is zaak om tech talent en accountants "heel dicht bij elkaar" te brengen, kansen te bieden om bijvoorbeeld kleine start-ups te bouwen, binnen de grote organisatie. "Er ligt veel verantwoordelijkheid bij de big four om te laten zien dat we hier echt werk van maken."

Volgens NBA-bestuurslid Jan Wietsma, binnen de beroepsorganisatie sterk gericht op innovatie, kijken veel accountantsorganisaties "eerst naar de portemonnee en dan naar de mogelijkheden". Enkele kantoren lopen voorop, maar kleinere partijen moeten meer samenwerken bij het investeren in innovatie. Anders wordt de scheiding tussen de grote partijen en de markt daaronder te groot.

Antje Kuilboer-Noorman waarschuwde dat het maatschappelijk verkeer al verwacht dat nieuwe technische mogelijkheden worden toegepast in de controle. In de sector lijkt het lastig om de concurrentie tussen kantoren op te heffen en samen aan innovatie te werken. "Je loopt het risico dat partijen van buiten de accountancy wel met oplossingen komen die de transparantie bieden waar de maatschappij om vraagt."

Verdienmodel

Focus is belangrijk, aldus Priklonskaya. Innovatie werd in het verleden graag "erbij" gedaan, naast het  klantenwerk. "Je moet niet alleen gaan innoveren in de zomer, als je er eindelijk tijd voor hebt." Dat roept ook de vraag op of het verdienmodel wel past bij de technologische ontwikkeling, meende zelfstandig adviseur Stephan Burg. "Er is geen drijfveer om slimmer te gaan werken, zolang we nog uren maal tarief schrijven."

Fou-Khan Tsang (Alfa) mist ook in de wetenschap de drive voor technische innovatie. "Waar is het living lab in de accountancy, het echte laboratorium om nieuwe technologieën uit te proberen?" Een goed punt, vond ook Peter Eimers (EY/VU). In de opleiding kun je "alleen speldenprikjes uitdelen", als het gaat om moderne tooling. Samen met de Foundation for Auditing Research (FAR) moet het beroep een echt lab opzetten.

Er zijn wel goede voorbeelden, meende Priklonskaya. Binnen KPMG zijn mensen bezig met promotie onderzoek naar technologische toepassingen in de controlepraktijk. Gabriels noemde de activiteiten van Angelique Koopman rondom audit technology binnen EY. "Maar het zouden er veel meer moeten zijn." We laten jonge collega's tijdens hun stage te veel regulier werk doen, aldus Tsang, je moet ze meer in aanraking brengen met innovatie en nieuwe technologie. "We hebben een vliegwiel van mensen nodig, die snappen dat innovatie onderdeel is van het vak."

Editie 15: duurzaamheid

In editie #15 van de Busy Season Talks op Clubhouse praten Mylène Goei (PwC), Nicolette Loonen (TOSCA) en Fou-Khan Tsang (Alfa) over duurzaamheid en de rol van accountants daarin. Natuurlijk gehost door Hakan Koçak en Arif Dursun, dit keer met (naast Aleks Kayhan en Arnout van Kempen) ook Wendy Groot als sidekick. Aanvang op 25 mei is weer om 20.00 uur, met aansluitend als altijd een afterparty.

Ondertussen wordt gewerkt aan een passend slot van de busy season-reeks. Op 1 juli aanstaande "komt de huiskamer van de accountancy echt tot leven", zo beloofden Hakan en Arif aan het slot.

• Visuele vastlegging editie 14 door 'tekenend accountant' Ferry Timp