Nieuws 02 december 2021

Corona drukt stempel op Najaarsnota 2021

De overheidsfinanciën staan nog volop in het teken van de coronabestrijding. Enerzijds hebben de uitgaven zich positiever ontwikkeld sinds Prinsjesdag, anderzijds zijn weer miljarden beschikbaar gesteld voor een nieuw steunpakket.

De belastinginkomsten zijn hoger en het begrotingstekort is lager dan vermeld in de Miljoenennota. Het EMU-saldo in 2021 komt uit op -5,1 procent van het bruto binnenlands product (bbp), in plaats van -6 procent. De EMU-schuld komt uit op 56,4 procent van het bbp, in plaats van 57,8 procent.

Dit staat in de Najaarsnota 2021, die minister Hoekstra van Financiën naar de Tweede Kamer heeft gestuurd. De nota geeft een beeld van alle bijstellingen op de inkomsten en uitgaven voor 2021 sinds de Miljoenennota van september. Sindsdien hebben op enkele uitgaven- en inkomstenposten grote wijzigingen plaatsgevonden. De eind november aangekondigde aanvullende steunmaatregelen zijn al verwerkt in de Najaarsnota.

Verschuivingen

In de Najaarsnota zijn de realisaties op de steun- en herstelpakketten voor corona tot en met het derde kwartaal van 2021 verwerkt. Deze uitgaven vallen voor 2021 3,1 miljard euro lager uit ten opzichte van de Miljoenennota.  Dit komt omdat de afgelopen periode minder gebruik is gemaakt van verschillende regelingen. Een deel van dit budget is doorgeschoven naar volgend jaar.

De nieuwe steunmaatregelen, zowel die van 16 november als van het op 26 november aangekondigde pakket, zijn ook verwerkt. Hierbij gaat het om 3,5 miljard euro, waarvan 2 miljard euro in de begroting van 2021 valt. Voor het grootste deel gaat het geld naar het openstellen van de NOW en de regeling TVL voor het vierde kwartaal van 2021. 

Het kabinet verwacht in 2021 2,3 miljard meer belasting- en premieontvangsten dan op Prinsjesdag werd gedacht. Er komt vooral meer omzetbelasting, vennootschapsbelasting en loon- en inkomensheffing binnen. Ook de reguliere uitgaven en niet-belastingontvangsten wijzigen, voornamelijk door lagere ontvangsten van de Nederlandse Aardoliemaatschappij (NAM) van 1,2 miljard. Daarnaast is nu al bekend dat een deel van de begrote uitgaven niet meer uitgegeven kan worden in 2021. Hierdoor is er ruim 1,4 miljard aan onderuitputting ingeboekt op diverse uitgaven.

Begrotingsproces

De Najaarsnota is de laatste update van de Rijksbegroting 2021 die het kabinet aan het parlement stuurt. De definitieve balans van de inkomsten en uitgaven over 2021 wordt opgemaakt in het Financieel Jaarverslag Rijk. Dit wordt op Verantwoordingsdag, de derde woensdag in mei, door het kabinet aan de Tweede Kamer aangeboden.