Nieuws 07 december 2021

Busy Season Talks: 'Als de zon schijnt kan iedereen het, maar als het regent leer je elkaar echt kennen'

Een crisis meemaken valt op het moment zelf meestal niet mee, maar achteraf is het vaak een waardevolle en leerzame ervaring. Van lijden leer je beter leiden, ook in de accountancy.

"Over welke crisis wil je het hebben?", zo begon Marc Hogeboom (head of assurance KPMG) het delen van zijn ervaringen met de 'perfect storm' bij KPMG van begin 2014. De 31ste editie van de 'huiskamergesprekken voor accountants' ging op 30 november over 'leiden of lijden' in de accountancy. En lijden was het toen zeker binnen KPMG, aldus Marc, die sprak van een "steile leercurve als bestuurder".

Als hoofd van de accountantspraktijk had hij de verantwoordelijkheid voor drieduizend medewerkers. En hoewel hij met de affaires zelf niets te maken had, werd hij aanspreekpunt voor velen rondom de crisis. "Je komt in een soort tunnel terecht, je voelt je opgejaagd", stelde Marc. Dus was hij aan het eind van die rit "best wel een beetje moe". Een rit die begon met een reeks incidenten en eindigde met het rapport In het publiek belang, waarin 53 maatregelen werden gepresenteerd om de kwaliteit van controles te verbeteren.

De lijdensweg zorgde bij Marc voor een "enorme motivatie voor het vraagstuk van auditkwaliteit". Integriteit is het "begin en eind van ons mooie beroep", benadrukte hij. En die integriteit werd bij de crisis "in het hart aangetast".

Schaakgrootmeester

Vlak voor het begin van de coronacrisis stapte Bianca de Jong-Muhren van PwC over naar de zorgsector, waar vervolgens opeens moest worden omgeschakeld naar "volledige crisisstand". En dat werkend vanuit huis, met twee jonge kinderen die nog niet naar school gaan en aandacht vragen. "Hoe houd je dan je hoofd boven water?" Belangrijk op zo’n moment is vooral duidelijk maken waar je zelf behoefte aan hebt, meende zij. "En ook bij tijdsdruk en stress gewoon je vragen blijven stellen."

Als voorzitter van de Schaakbond en schaakgrootmeester pastte Bianca de lessen uit het schaken toe op haar eigen situatie. "Begin with the end in mind", wat resulteerde in het inzicht dat haar nieuwe werk een goede leerschool was, maar dat een overstap naar Mazars toch beter pastte. Inmiddels is zij daar bijna een jaar cfo.

Les in bescheidenheid

Vaste 'vriend van de show' Arnout van Kempen bekende dat hij jaren geleden eens een opdracht voor een ERP-implementatie "kolossaal" had laten mislukken. Hij had er van geleerd wat slecht leiderschap is: "Denken dat andere mensen net zijn zoals jij, dat is niet zo." Ook was het een lesje in bescheidenheid. "Niet denken dat je het allemaal wel weet, eerst luisteren naar mensen." Daarnaast gaf het Arnout het inzicht dat hij geen ster was in projectmanagement. "Daar is de ondergang van mijn carriere al begonnen."

Tegelijk was het, achteraf bezien, een "louterende ervaring om al zo jong geconfronteerd te worden met je eigen stupiditeiten", aldus Arnout. Zijn advies daarom: "Laat je op opdrachten zetten waarin je op je bek gaat." Daar leer je van en er zijn, zeker ook binnen de grote accountantsorganisaties, mensen om je weer te helpen. "Je moet bereid zijn om soms pijn te lijden. Als je niet wilt leren is dit niet zo’n leuk vak."

Host Arif Dursun wilde weten of de gasten tijdens een crisissituatie nog wel konden genieten van hun werk. Volgens Marc Hogeboom geeft een crisis ook veel energie en drive en helpt die om echt intrinsiek te veranderen. Inherent aan een crisis is ook dat er mensen bij een organisatie vertrekken, omdat ze er niet tegen bestand zijn. "Als de zon schijnt kan iedereen het, maar als het regent leer je elkaar echt kennen."

Eten

BST-host Charlie Groen verwees naar een boek van Simon Sinek 'Goede leiders eten als laatste', dat gaat over het zorgen voor een cultuur van veiligheid binnen organisaties. "Laten we de jongere collega’s eerst eten?", vroeg zij zich af.

Bianca de Jong-Muhren benadrukte dat het in crisistijd belangrijk is om op mensen te blijven letten. "Je gaat vaak in 'standje actie', maar ook aandacht voor de mensen is heel hard nodig." Ook tijd is van belang en die moet je blijven nemen, want "kwaliteit handhaven kost veel meer tijd" en een handtekening moet je pas zetten als je er echt achter staat.

Ook Arnout van Kempen vond veiligheid op de werkvloer "cruciaal". Eerder werkte hij bij PwC, dat bij buitenstaanders bekend stond als "hard kantoor". Maar hij vergeleek het liever met een sportclub, waarin je elkaar tot betere prestaties kunt brengen door een stevige aanpak, maar elkaar niet wilt slopen, want je moet het samen doen. "De mensen die je mag leiden, moet je het gevoel geven dat ze veilig zijn en ook op hun gezicht mogen gaan."

7 december: transformatie

Tijdens editie 32 van de BusySeasonTalks op Clubhouse spreken Patrick Gabriels (managing partner EY), Diana Clement (voorzitter SRA) en Joost Vos (partner KPMG) over transformatie binnen de accountancysector en trust reinvented. Hoe waarborgen we dat het werk van accountants blijft aansluiten bij de (veranderende en toekomstige) behoeften en wensen van de maatschappij?

Hosts zijn dit keer Hakan Koçak en Aleks Kayhan. Aanvang op Clubhouse is om 20.00 uur. 

• Visuele weergave door 'tekenend accountant' Ferry Timp.