Nieuws 09 september 2020

NOW-verantwoording: nieuwe standaarden ter consultatie

De NBA start met de consultatie van twee nieuwe standaarden voor assurance en assuranceverwante werkzaamheden van accountants, in het kader van de verantwoording van de NOW 1-regeling. Minister Koolmees van SZW heeft de Tweede Kamer geïnformeerd over het accountantsprotocol.

De NBA heeft, in nauw overleg met het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, een aantal nieuwe accountantsproducten ontwikkeld, die het mogelijk maken om de door de minister gezochte assurance te krijgen op subsidies die in het kader van de NOW 1-regeling zijn verstrekt.

Volgens de beroepsorganisatie is het een taak van de sector om de minister te helpen bij de publieke verantwoording van de grote uitgaven en mogelijke misbruikrisico’s goed in kaart te brengen.  "Wij zien het als onderdeel van onze maatschappelijke rol om de overheid zekerheid te bieden in de rechtmatigheid van deze enorme uitgaven", aldus NBA-voorzitter Marco van der Vegte. "De NOW-regeling is in eerste instantie snel tot stand gekomen, dat was een maatschappelijke en politieke wens. Het was daarna aan werkgevers om te besluiten wel of niet gebruik van de regeling te maken. Nu is het zaak om te zorgen dat een en ander gecontroleerd gaat worden en die taak ligt mede bij de accountantssector."

Samenwerking

Volgens Van der Vegte zijn het controleprotocol en de standaarden "niet vanuit een ivoren toren bedacht", maar is nadrukkelijk samenwerking gezocht met accountants in het mkb die de specifieke situaties bij kleinere ondernemers goed kennen. "We hebben bovendien samengewerkt met accountants die werkzaam zijn binnen bedrijven en organisaties, om zeker te weten dat zij straks aan de kant van de opdrachtgevers hun werk optimaal kunnen doen."

De belangrijkste samenwerking was volgens Van der Vegte echter die met het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, waarmee maandenlang is overlegd. "We hebben dit echt samen gedaan."

Accountantsproducten

In een brief over het controleprotocol, die de minister op 8 september naar de Tweede Kamer heeft gestuurd, wordt ingegaan op de manier waarop subsidies met een aanvraag van meer dan € 100.000 en een voorschot van meer van € 125.000 moeten worden gecontroleerd. Daartoe zijn vier verschillende categorieën organisaties geïdentificeerd, op basis van de aard van de organisatie (controleplichtig of niet-controleplichtig) en de hoogte van de subsidie (meer of minder dan € 375.000).

De groep niet-controleplichtige organisaties is niet gewend om een accountantsproduct af te nemen, aldus de NBA. Daarom is gekozen voor twee accountantsproducten met een zo beperkt mogelijke impact op de uitvoering. Er is uitgegaan van een proportionele aanpak: hoe groter de omvang van de subsidie, des te intensiever de controle en des te hoger het niveau van zekerheid dat de accountant verstrekt.

Voor de groep niet-controleplichtige bedrijven zijn twee producten ontwikkeld. Tot een vastgesteld subsidiebedrag van € 375.000 moet een assuranceverwante opdracht (samenstellingsopdracht met aanvullende specifieke werkzaamheden) worden verstrekt. Boven de € 375.000 is een assurance-opdracht met beperkte mate van zekerheid vereist (beoordelingsopdracht met aanvullende werkzaamheden).

Bij controleplichtige organisaties met een subsidiebedrag tot € 375.000 geeft de organisatie een assurance-opdracht met beperkte mate van zekerheid, met een aantal voorgeschreven werkzaamheden. Boven de €375.000 subsidie gaat het om een assurance opdracht met redelijke mate van zekerheid.

Peter Eimers, partner bij EY, hoogleraar aan de VU en vanuit de NBA projectleider voor het overleg met SZW over de standaarden, spreekt tegenover Accountant.tv van een "3D-puzzel met een heel belangrijke bedoeling, namelijk dat de miljarden staatssubsidie die gegeven zijn aan bedrijven en instellingen ook goed besteed worden. De accountants spelen daar een belangrijke rol in."

In het accountantsprotocol is opgenomen dat veel werkzaamheden kunnen samenvallen met het gebruikelijke jaarwerk, zodat er bij het samenstel- of controlewerk over 2020 in mindere mate sprake is van dubbel werk.

Miljarden

In totaal gaat het bij de eerste tranche van de Tijdelijke Noodmaatregel Overbrugging Werkgelegenheid (NOW-regeling) om 7,8 miljard euro aan voorschotten, verstrekt via circa 140.000 aanvragen. Ongeveer 10 procent daarvan betreft een subsidie boven de € 125.000  (totaal 4,8 miljard) en vereist dus een accountantsproduct. Van der Vegte: "Bij zulke grote bedragen hebben niet alleen de minister en de Tweede Kamer, maar ook de hele samenleving er recht op te weten dat de uitgaven kloppen. Dat fraude of oneigenlijk gebruik gesignaleerd worden. Maar ook dat bedrijven die deze steun keihard nodig hadden om door deze crisis te komen, snel zekerheid krijgen."

Voor kleinere subsidies is geen accountantsproduct vereist. De zogenaamde 'derdenverklaring' (die betrekking heeft op NOW-subsidies tussen €25.000 en € 125.000) is nog niet beschikbaar, maar wordt binnenkort gepubliceerd door het ministerie van SZW, dat verantwoordelijk is voor die verklaring. Over de inhoud ervan is ook overleg gevoerd met de NBA. Circa 34.000 ondernemingen moeten zo’n derdenverklaring overleggen.

Bij zo'n 90.000 van de 140.000 aanvragers gaat het om een bedrag van minder dan € 25.000 en is ook geen derdenverklaring nodig.

Consultatie

De consultatie van de nieuwe standaarden beslaat twee weken; de reactietermijn sluit op 24 september om 09.00 uur 's ochtends. Daarna worden de standaarden gefinaliseerd.

Het inleveren van de verantwoording door ondernemers bij het UWV kan vanaf 7 oktober aanstaande. De NBA verwacht de finale standaarden voor die datum beschikbaar te kunnen stellen aan de leden.

De beroepsorganisatie organiseert als onderdeel van NBA Helpt op 24 september een webinar over de nieuwe NOW-standaarden. 

• Consultatiedocument bij NOW-standaarden
• Standaarden voor NOW-1 verantwoording
  - Concept Standaard 4415N - versie consultatie 08-09-2020
  - Concept Standaard 4415N - versie consultatie met tabel 08-09-2020
  - Concept Standaard 3900N - versie consultatie 08-09-2020
  - Concept Standaard 3900N - versie consultatie met tabel  08-09-2020
• Brief minister Koolmees van SZW aan de Tweede Kamer over accountantsprotocol
• Accountantsprotocol ministerie van SZW
• Aanvragen NOW 1-regeling - schema
• Video Peter Eimers over NOW-verantwoording