Nieuws 08 juli 2020

'Wetswijziging moet accountants dwingen beursfondsen te controleren'

Minister van Financiën Wopke Hoekstra bereidt een wetswijziging voor die accountants moet dwingen om de jaarrekeningen van bedrijven met een beursnotering te controleren.

Dat meldt het Financieele Dagblad. Accountants mogen beursgenoteerde bedrijven nu nog weigeren als klant, maar enkele kleine beursfondsen, waaronder Value8, kunnen daardoor geen accountant vinden. Uit een inventarisatie van het FD blijkt dat er momenteel acht aan het Damrak genoteerde beursfondsen geen accountant hebben.

De minister kondigde in de kabinetsreactie op het rapport van de Commissie toekomst accountancysector (Cta) aan de zogenoemde aanwijzingsbevoegdheid op te willen nemen in een wetswijziging. Ook wil hij onderzoeken welk orgaan het beste gepositioneerd is voor die bevoegdheid en wat de juridische consequenties daarvan zijn.

Procedurestappen

"Naar analogie van de rol van de (deken van de) Orde van Advocaten, waarnaar ook de Cta verwijst, zou het ook in de rede kunnen liggen om deze bevoegdheid neer te leggen bij de publiekrechtelijke beroepsorganisatie voor accountants: de NBA”, aldus de minister in de kabinetsreactie. “Daarbij acht ik het van belang dat er enkele procedurestappen zijn die een organisatie moet doorlopen alvorens haar een accountantsorganisatie kan worden toegewezen. Zo wordt gewaarborgd dat alleen organisaties die zelf voldoende inspanningen hebben verricht om door een accountantsorganisatie te worden geaccepteerd (bijvoorbeeld ten aanzien van de bereidheid om een redelijke vergoeding te betalen) voor een toewijzing in aanmerking komen. Ook hier geldt net als bij de intermediair dat de aanwijzing binnen het bestaande wettelijke kader zal plaatsvinden, met eerbiediging van de (wettelijk verankerde) rollen van verschillende organen van de controlecliënt."

De minister wint volgens het FD momenteel advies in, onder meer juridisch. Hoekstra zou daarbij al een paar maanden rekenen op de hulp van de twee 'Kwartiermakers toekomst accountancysector', Marlies de Vries en Chris Fonteijn. Als de minister na de zomer met de Tweede Kamer over het thema heeft gesproken, starten de voorbereidingen voor een wetsvoorstel, zo meldt een woordvoerder van het ministerie van Financiën.

Reactie NBA

De NBA zegt in een reactie dat het goed is om te onderzoeken hoe de aanwijzingssystematiek vorm zou kunnen krijgen, maar daar wel twee kanttekeningen bij te hebben. "Het vergt een zeer doordachte uitwerking om een robuust en onafhankelijk mechanisme vast te stellen of (a) een cliënt terecht is geweigerd door een accountantsorganisatie en (b) of die cliënt zijn interne beheersing dermate op orde heeft dat een accountantsoordeel überhaupt mogelijk is", aldus de NBA.

Daarnaast speelt bij de aanwijzingsbevoegdheid nog de individuele aansprakelijkheid van de accountant een rol. "Met andere woorden: als een derde partij een accountant aanwijst, wie is dan waarvoor precies aansprakelijk? Minister Hoekstra heeft eerder aangekondigd dat hij met betrekking tot die aanwijzingsbevoegdheid gaat 'onderzoeken welk orgaan hiervoor het beste gepositioneerd is en wat de eventuele juridische consequenties hiervan zijn'. Wij hebben daarop laten weten dat wij die benadering steunen. Ons is niet bekend dat er nu al een concreet wetsvoorstel ligt", zo stelt de beroepsorganisatie.

Reactie Ministerie van Financiën

Het ministerie van Financiën laat weten dat het tegen het FD heeft gezegd dat de aanwijzingsbevoegdheid wordt meegenomen in het wetsvoorstel dat wordt opgesteld, maar niet dat er een concreet wetsvoorstel op tafel ligt.

"Deze aanwijzingsbevoegdheid zal onderdeel zijn van het bredere wetvoorstel waarin ook de andere in de kabinetsreactie aangekondigde maatregelen nader worden uitgewerkt. We zijn nu in de fase dat we nadenken over de vormgeving van dit onderdeel en de andere onderdelen die in dat wetsvoorstel moeten gaan komen", aldus een woordvoerder van het ministerie. "Conform de kabinetsreactie wordt nagedacht over bij wie de aanwijzingsbevoegdheid komt te liggen en welke voorwaarden er gaan gelden om voor de aanwijzing in aanmerking te komen. Over deze onderdelen zal ook met de sector worden gesproken. Hiervoor is ook van belang dat aan de Tweede Kamer is toegezegd dat er geen onomkeerbare stappen worden genomen voordat de Minister met de Kamer heeft gesproken over de kabinetsreactie."

FD-commentaar

In een redactioneel commentaar stelt het FD dat een accountant goede redenen kan hebben om een klant te weigeren. "Een deel van de bedoelde bedrijfjes heeft een problematische geschiedenis. Logisch dat een accountant daar zijn handen niet aan wil branden."

Volgens de krant moet worden vastgelegd dat accountants fondsen mogen weigeren als daar "hele goede redenen" voor zijn. "Ondertussen moet er een discussie komen over de toegang van kleinere bedrijven tot de kapitaalmarkt en over de eisen die daaraan gesteld worden. Alleen dan wordt het probleem echt opgelost."

• FD-artikel: 'Wetswijziging moet accountants dwingen beursfondsen te controleren'
• Kabinetsreactie Cta-rapport