Nieuws 31 januari 2020

Reacties op CTA-rapport: 'onderbouwd, kritisch, gebalanceerd en grondig'

Het eindrapport van de Commissie toekomst accountancysector (CTA) moet de basis vormen voor 'fundamentele veranderingen' in het beroep. Wat vindt dat beroep er zelf van? Een inventarisatie.

Accountant.nl nam contact op met de grootste kantoren en de SRA. Die laatste organisatie gaf aan niet meteen inhoudelijk te willen reageren, maar eerst in gesprek te gaan met zijn leden. Daarvoor organiseert de SRA drie bijeenkomsten in maart, om “van gedachten te wisselen over de conclusies van het rapport en die feedback mee te nemen bij het bepalen van standpunten”.

KPMG is de CTA “erkentelijk voor het stevige en goed onderbouwde rapport”, aldus een woordvoerder. “In onze ogen is het rapport een weerslag van een consultatie onder een brede groep van stakeholders in de financiële keten. Deze visie van buiten verscherpt onze kwaliteitsagenda.” KPMG wil “direct aan de slag met deze voorstellen, die leiden tot kwaliteitsverbetering, innovatie en een aantrekkelijk beroep".

Volgens Agnes Koops, voorzitter van de accountancypraktijk van PwC heeft de CTA “met een objectieve bril naar de sector gekeken, en ook wel naar alle actoren in de financiële keten. Dat maakt het rapport gebalanceerd, maar ook wel kritisch. Er is, om in de woorden van de commissie te spreken, nog ‘werk aan de winkel’.” Koops geeft aan dat ook de CTA ziet dat de sector werkt aan kwaliteitsverbetering en een positieve cultuurverandering. “Maar we zijn nog niet waar we zelf willen zijn, onze ambitie ligt hoger. Wij gaan daarom onverminderd door om de kwaliteit van onze controles verder te verhogen en zijn gemotiveerd om deze uitdaging met alle betrokkenen in de keten op te pakken."

Volgens Bert Albers, audit & assurance business leader van Deloitte, laat het CTA-rapport “een feitelijk onderbouwde, grondige analyse van de sector zien met heldere aanbevelingen en concrete actiepunten”. Hij geeft aan dat het kantoor “bovenop de inspanningen die wij al hebben geleverd” meer stappen zal zetten om “de kwaliteit aantoonbaar te verbeteren”. Deloitte is voorstander van het transparant maken van de kwaliteit door het ontwikkelen van uniforme Audit Quality Indicators en wil zich inspannen om dat te realiseren. Albers geeft ook de aanbevelingen van de CTA grondig te gaan bestuderen. “Deloitte ondersteunt iedere aanbeveling die bijdraagt aan de verbetering van de kwaliteit van de wettelijke controle.”

Hand in eigen boezem

EY ziet het “kritische maar gebalanceerde rapport” van de CTA als “een volgende stap in het herstel van vertrouwen in het accountantsberoep. We steken de hand in eigen boezem dat wij er onvoldoende in zijn geslaagd om transparant te maken dat we verbeteringen in gang hebben ingezet.” De aanbevelingen uit het rapport sluiten volgens EY aan op de eigen strategie. “We voelen ons daarom gesteund door dit rapport en gaan door op de ingeslagen weg. Daarbij vinden wij het heel belangrijk dat het rapport een oproep is aan ons en de hele keten om samen stappen zetten. Samen is wat ons betreft de weg vooruit.”

Eerste indruk van BDO is dat het rapport een “evenwichtige weerslag is van de gedegen analyse die we al in het interim rapport van oktober 2019 konden lezen, aangevuld met een zorgvuldige verwerking van de vele uiteenlopende consultatiereacties. We zien bijvoorbeeld dat punten die in het interim rapport nog vragen opriepen in het eindrapport zijn verduidelijkt of genuanceerd.” BDO waardeert de duidelijke oplossings- en toekomstgerichte insteek van het rapport en spreekt van een “samenhangend pakket aan maatregelen”, waarbij “alle schakels in de financiële verantwoordingsketen” worden aangesproken. “De CTA heeft oog voor verwachte effectiviteit, proportionaliteit en juridische haalbaarheid en doet constructieve voorstellen voor verdere verbetering.” BDO heeft naar eigen zeggen “goede voortgang geboekt in onze verandertrajecten en tevens stappen gezet om kwaliteit te verbeteren en te waarborgen”. Het kantoor begrijpt ook dat de publieke opinie is dat veranderingen sneller moeten gaan. “We hebben flinke stappen vooruit gezet, maar we hebben het einddoel nog niet bereikt.” Ook staat BDO “open voor de dialoog en samenwerking met onze collega’s binnen de sector en onze stakeholders daarbuiten, onder regie van de door de commissie aanbevolen kwartiermaker”.

Weerbarstig proces

"Flynth dankt de CTA voor haar werk en haar afgewogen, waardevolle rapport”, aldus een woordvoerder. Het kantoor onderkent de eigen verantwoordelijkheid om de benodigde veranderingen in onze organisatie te bewerkstelligen. “Structurele maatregelen zijn pas effectief als deze worden gedragen door de juiste cultuur, waarbij de effecten van structurele maatregelen grenzen kent. Wij hebben gemerkt dat met name de verandering van cultuur een proces is dat continue aandacht nodig heeft, weerbarstig kan zijn en niet altijd alleen vanuit onze eigen organisatie gerealiseerd kan worden. Wij zien in het rapport openingen om vanuit de keten gezamenlijk te werken aan cultuurverandering en vertrouwen in het accountantsberoep. En daarbij ook antwoorden te vinden op de in het rapport genoemde uitdagingen in het niet-OOB segment.” Flynth vraagt ook aandacht voor de betrokkenheid van niet-oob-accountantsorganisaties bij vrijwillige controles en bijvoorbeeld samenstelopdrachten. “De maatschappelijke rol van accountants bij deze veel voorkomende opdrachten in het mkb en bij maatschappelijke organisaties is ook van groot belang."

Eerste afdronk bij Baker Tilly is dat de CTA “een goed en genuanceerd beeld geeft van de urgentie om de kwaliteit van wettelijke controles continu verder te verbeteren”, aldus bestuurslid Ronald Houtveen. Baker Tilly heeft al een externe raad van commissarissen “die ook een belangrijke rol speelt bij ons veranderprogramma gericht op het verbeteren van de kwaliteit van onze dienstverlening”. Volgens het kantoor is het verder van groot belang dat de kloof gedicht wordt voor wat betreft eenduidigheid en interpretatie van het normenkader door de toezichthouder en accountantskantoren. “Daar ligt de sleutel voor een belangrijk deel van de oplossing. De suggestie die de voorzitter van de CTA doet om de toezichthouder meer te laten ‘partneren’ en niet te blijven hameren op fouten, overigens zonder afbreuk te doen aan haar toezichthoudende functie, spreekt Baker Tilly zeer aan”, stelt Houtveen. “Wij denken dat dit een extra versnelling en verdieping kan geven in de kwaliteitsverbetering.”  

Volgens Mazars is de CTA er in geslaagd “op basis van wetenschappelijk onderzoek en grondige analyses een gedegen beeld neer te zetten van de accountancysector en de richting waar deze zich naartoe moet bewegen”. Het kantoor is positief over het benadrukken van het belang van zaken als proportionaliteit, juridische haalbaarheid en effectiviteit van eventuele structurele maatregelen in het rapport. “Ook het aanbevelen van een meer level playing field en eenduidigheid op het gebied van governance in de organisaties en in het organiseren van toezicht spreekt ons aan.” Mazars bestudeert de 22 aanbevelingen van de CTA in samenhang met eerdere constateringen van de commissie en van de MCA. “Het nader onderzoeken van de optie tot invoering van joint audit ondersteunen wij uiteraard van harte”, aldus Mazars. Het kantoor wacht “met grote belangstelling af welke voorstellen eind maart 2020 door de minister van Financiën in dat kader worden gedaan”.

Beluister ook de Vitamine A-podcast op Accountant.nl met een aantal reacties op het CTA-rapport.