Nieuws 16 september 2019

'Financiën moet voortmaken met invoering baten-lastenstelsel'

Minister Hoekstra van Financiën moet net zo transparant rapporteren over de rijksoverheid als andere overheden binnen en buiten Nederland al jaren doen. De minister moet daarom voortmaken met de invoering van het baten-lastenstelsel.

Dat schrijft professor Frans van Schaik, hoogleraar accounting aan de UvA en global leader government accounting bij Deloitte, in een opiniebijdrage op Accountant.nl. Volgens Van Schaik moet de staatsbalans weer vast onderdeel worden van het financieel jaarverslag van het Rijk, dat op Verantwoordingsdag wordt aangeboden aan de Tweede Kamer.

Op Prinsjesdag biedt Hoekstra aan de Tweede Kamer zijn Miljoenennota aan, met daarin ook de staatsbalans per eind 2018. De laatste keer dat de minister van Financiën een staatsbalans publiceerde was in 2012, door minister Dijsselbloem. De staatsbalans over 2018 is als pilot opgesteld door het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), in opdracht van Financiën. Vooruitlopend op de Miljoenennota is deze gepubliceerd op de CBS-website.

Uit deze staatsbalans blijkt dat het vermogen van het Rijk 113,5 miljard euro negatief is, zo’n honderd miljard euro slechter dan volgens de staatsbalans uit 2012. Dat komt vooral door de gasbel, die toen voor 123 miljard euro in de boeken stond. Daar is nog 19 miljard euro van over.

Baten-lastenstelsel

In de Tweede Kamer wordt gepleit voor invoering van een baten-lastenstelsel. De invoering van zo’n stelsel is al jaren onderwerp van discussie. Het toenmalige NIVRA publiceerde samen met Deloitte al in 2008 een rapport over de vermogenspositie van de Nederlandse staat.

Volgens professor Van Schaik zou het nog beter zijn als Nederland het voorbeeld volgt van veel andere landen die een balans opstellen per ministerie. Daarmee leggen ministers individueel verantwoording af over de bezittingen en schulden onder hun beheer.