Nieuws 14 juni 2019

AFM: dalend gebruik kwaliteitswaarborgen niet-oob-kantoren

Middelgrote en kleine niet-oob-accountantsorganisaties maken steeds minder gebruik van belangrijke kwaliteitswaarborgen bij de uitvoering van wettelijke controles. Dat meldt de Autoriteit Financiële Markten (AFM), op basis van data-analyse. NBA en SRA sporen de betreffende organisaties aan om die trend te keren.

De AFM-analyse toont aan dat niet-oob-accountantsorganisaties in afnemende mate gebruik maken van opdrachtgerichte kwaliteitsbeoordelingen (okb's, waarbij een onafhankelijke kwaliteitsbeoordelaar meekijkt) en intern kwaliteitsonderzoek (iko) naar de kwaliteit van controles. Ook oorzakenanalyses worden niet altijd uitgevoerd, waardoor het lerend effect achterblijft. Deze drie kwaliteitswaarborgen worden door accountantsorganisaties zelf benoemd als belangrijke pijlers onder het stelsel van interne kwaliteitsbeheersing van accountantsorganisaties.

Om de kwaliteit van de accountantscontrole in Nederland consistent op een hoger niveau te krijgen, is de inzet van de kwaliteitswaarborgen van groot belang, zo stelt de AFM. "Accountantsorganisaties die deze belangrijke kwaliteitswaarborgen structureel toepassen, kunnen de kwaliteit van hun wettelijke controles beter beheersen."

Brief aan kantoren

AFM, SRA en NBA vragen de niet-oob-kantoren in een gezamenlijke brief extra aandacht te besteden aan het uitvoeren van de kwaliteitswaarborgen. Ze noemen het afgenomen gebruik hiervan "een zorgelijke ontwikkeling". Accountantsorganisaties die structureel okb's, iko's en oorzakenanalyses uitvoeren, "zijn beter in staat te achterhalen waarom de kwaliteit tekortschiet of waarom de kwaliteit juist toereikend is", aldus AFM, SRA en NBA. De drie organisaties roepen kantoren op kennis te nemen van de analyse, die te bespreken met beleidsbepalers en er "waar nodig" mee aan de slag te gaan.

"Het gaat hier om een groot deel van de wettelijke controles, dus ook om een fors economisch belang. Dat vereist voortdurende aandacht voor de interne kwaliteitsbeheersing, ook in dit segment", stelt NBA-voorzitter Marco van der Vegte in een reactie. Hij roept kantoren die achterblijven op "zo spoedig mogelijk maatregelen te nemen". De Raad voor Toezicht van de NBA en de Reviewcommissie van de SRA nemen inzet en toepassing van de kwaliteitswaarborgen mee in hun toetsingen.

Analyse

De data-analyse is gebaseerd op de AFM Monitor en heeft betrekking op de periode 2015-2018. De 281 onderzochte niet-oob-accountantsorganisaties voeren jaarlijks circa 7.800 van de in totaal 19.000 wettelijke controles uit. De overige wettelijke controles worden uitgevoerd door de oob-accountantsorganisaties. Per jaar worden door hen circa negenhonderd oob-controleverklaringen afgegeven, aldus de AFM.

De NBA organiseert op 20 juni een 'kennistafel oorzakenanalyse', bedoeld om opgedane inzichten van oob-organisaties te delen, met name met niet-oob-accountantsorganisaties. De SRA agendeert het onderwerp tijdens een compliance seminar op 4 juli. Ook de projectgroep niet-oob-accountantsorganisaties zal opvolging geven aan de uitkomsten van de analyse.

» AFM Trendanalyse kwaliteitswaarborgen bij niet-oob-accountantsorganisaties