Nieuws 13 december 2019

Het Jaar Verslagen: impact fraude zelden benoemd

Bij slechts zeven van 75 onderzochte Nederlandse beursfondsen besteedt de raad van commissarissen (rvc) in haar verslag aandacht aan risico's als fraude, corruptie of het overtreden van wet- en regelgeving. Minder dan de helft van de bestuursverslagen benoemt fraude als belangrijk risico in de risicoparagraaf.

Dat blijkt uit onderzoek naar de informatie over fraude en naleving van wet- en regelgeving, opgenomen in Het Jaar 2018 Verslagen, de jaarlijkse bundel met onderzoeken naar de kwaliteit van verslaggeving.

Veel bestuurders menen dat fraude niet behoort tot de belangrijkste risico's van hun onderneming, stelde hoogleraar verslaggeving en PwC-partner Arjan Brouwer bij de presentatie van de bundel. "De mogelijke impact van fraude wordt maar zelden benoemd." Ook opvallend: tachtig procent van de onderzochte AEX-, AMX- en AScX-beursfondsen rapporteert over het beleid ten aanzien van mensenrechten en corruptie. "Dat zou honderd procent moeten zijn", aldus Brouwer, die zijn onderzoek uitvoerde samen met Martijn de Vroom en Berry van Blijderveen van EY.

Accountant

Bij 64 procent van de controleverklaringen wordt door de accountant aandacht besteed aan werkzaamheden ten aanzien van frauderisico's. Accountants verstrekken daarmee vaker informatie over het beperken van frauderisico's aan stakeholders dan bestuurders zelf en vooral vaker dan de rvc. Volgens Brouwer is het "tijd om meer druk te leggen op het bestuur en de rvc om hierover te rapporteren". Hij pleit ervoor om met de hele keten daarover aan tafel te gaan. "Er is een mismatch tussen wat ondernemingen vertellen en wat beleggers willen. Accountants zitten daartussenin. Als dat niet beter bij elkaar komt, blijven we teleurstellingen houden."

Hoogleraar Ruud Vergoossen, voorzitter van de redactie van Het Jaar Verslagen, reikte de 24ste editie van de bundel uit aan Peter Sampers, voorzitter van de Raad voor de Jaarverslaggeving (RJ) en al een bekende van hem sinds hun lagereschooltijd in Limburg, zo bleek.

Klimaat is hot

De editie 2018 van de publicatie bevat acht artikelen over empirisch onderzoek naar verslaggeving. Zo is dit jaar onderzoek gedaan naar klimaatgerelateerde informatie in het jaarverslag. "Klimaat is letterlijk hot", stelde Hugo van den Ende (PwC/EUR). Maar in hoeverre blijkt dat belang ook uit de bestuursverslagen?

Het onderzoek, dat Van den Ende deed samen met Nancy Kamp-Roelands (EY/RUG) en Martijn de Jong (EY), laat zien dat ongeveer de helft van de AEX- en AMX-ondernemingen adequaat aandacht geeft aan de koppeling tussen bedrijfsstrategie en klimaat. Grote ondernemingen zijn meestal transparanter dan kleinere. "Wat we missen is de omarming van het klimaatprobleem door ondernemingen", aldus Van den Ende.

Zorginstellingen

Malika Besellam-Bouhtala (bestuurslid AiB) deed samen met Frans Schaepkens (Nyenrode) onderzoek naar de continuïteitsparagraaf bij zorginstellingen. De verplichte toelichting bij materiële onzekerheid over continuïteit is meestal vrij mager, zo blijkt. Angst voor negatieve publiciteit en reputatieschade speelt daarbij een rol. Gezien het maatschappelijk belang van zorginstellingen is meer toelichting wenselijk. Maar aanscherping van regels is niet noodzakelijk de oplossing. "Verplichtingen leiden vaak tot boilerplategedrag."

Het Jaar 2018 Verslagen is dit jaar opnieuw uitgebracht in samenwerking met MAB, het Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie. De artikelen zijn online beschikbaar via mab-online. Een hardcopy-exemplaar is te verkrijgen via aib@nba.nl.