Nieuws 18 november 2019

Vooral kennisgebrek en cultuur belemmeren IT-gebruik door accountants

38 procent van de accountants vindt dat de beroepsgroep terughoudend is in het gebruik van IT. Vooral gebrek aan kennis van IT en de bedrijfscultuur zijn belangrijke factoren die remmend werken op het toepassen van meer IT door accountants.

Meer dan vijftig procent van de accountants geeft aan dat de beroepsgroep en zij persoonlijk gemiddeld gebruik maken van IT. 27 procent vindt dat zij persoonlijk voorlopen. Op de vraag hoe accountants kijken naar ontwikkelingen met betrekking tot het gebruik van IT door klanten wordt geantwoord: "Klanten gaan niet zo snel."

Dat blijkt uit een survey op initiatief van Accounttech, de tech-community van de NBA, naar IT-gebruik door accountants. De survey is in de periode juli-september 2019 gehouden onder NBA- en Norea-leden. De 727 respondenten waren werkzaam in het openbaar beroep, als intern- of overheidsaccountant en in het bedrijfsleven en de non-profit sector.

Doel van de survey was om inzicht te krijgen in het gebruik van technologie (nu en op middellange- en lange termijn) in de eigen organisatie en bij klanten van openbaar accountants. Ook is gekeken naar eventuele belemmeringen die de adoptie van technologie in de weg staan en naar de inschatting van accountants wat betreft de impact van de technologische ontwikkelingen op de eigen organisatie.

Trage ontwikkeling

Wat betreft het gebruik van IT in de eigen organisatie scoren algemeen bekende technologieën, zoals Cloudcomputing, Mobile Apps, Portal, SBR en Scan & Herken, relatief hoog. Verrassend laag scoren technologieën zoals UBL, Tekst & Voice, Biometrie, Bring your own Devices (BYOD), RGS en technologieën die een belangrijke rol spelen bij het digitaliseren van processen en de beveiliging daarvan.

Nieuwe ontwikkelingen zoals Artificial Intelligence (AI), Internet of Things, Machine Learning of Proces Mining scoren eveneens opvallend laag. Niet verrassend is dat AA's vooral een hogere score toekennen aan technologieën die gebruikt worden in de samenstelpraktijk. Het algemene beeld komt overeen met de uitkomst van eerder onderzoek onder mkb-accountants werkzaam in de samenstelpraktijk. Bij de RA's scoorden technologieën die gebruikt kunnen worden in de controlepraktijk hoger.

De openbaar accountants schatten bovendien de ontwikkelingen bij hun klanten op het gebied van IT-gebruik als trager in dan bij henzelf. De opmerkingen "klanten gaan niet zo snel" werd meerdere keren gemaakt. Voorts geven de respondenten aan geen technologieën te missen in de lijst van de 28 technologieën die hen is voorgelegd. Dit antwoord is volgens Accounttech verontrustend; de verwachting was dat respondenten met een lijst van aanvullende technologieën zouden komen, gezien de ontwikkelingen op het terrein van IT-gebruik in o.a. agro & food, logistiek & transport, groot- en detailhandel, gezondheidszorg, e-commerce en productie. Dit roept de vraag op of accountants werkelijk weten wat er op het terrein van IT bij hun klanten speelt.

Belemmeringen

De impact van de technologische ontwikkeling op de eigen organisatie wordt door respondenten als hoog ingeschat. Het gebruik van meer IT zal een grote invloed hebben op medewerkers, bedrijfsvoering en product- en dienstenportfolio.

Accountants zien 'gebrek aan kennis binnen de eigen organisatie' en 'de bedrijfscultuur (niet bereid om te veranderen)' als belangrijkste belemmeringen om meer IT te gaan gebruiken. Ook 'wet- en regelgeving' scoort hoog. Dit argument duikt vaker op, zonder dat duidelijk wordt welke exacte wetten en regels in de weg zitten (met uitzondering van de AVG). Tijdens een presentatie van de onderzoeksresultaten bij de NBA Accounttech-bijeenkomst op 12 november werd geconcludeerd dat genoemd argument vaak perceptie is en veelal voortkomt vanuit angst voor óf negatieve ervaringen met een toezichthouder.

Kijkje in de keuken

Op basis van de uitkomsten van de enquête wordt een aantal kantoren benaderd, om via gesprekken beter inzicht te krijgen in belemmeringen voor het gebruik van IT. Mogelijk kan de weerstand tegen het gebruik van nieuwe IT-tools bij kantoren worden weggenomen door goede voorbeelden bij enkele koplopers te tonen.

Gezocht wordt naar kantoren die (op onderdelen) vooroplopen met het gebruik van IT. Aan hen wordt gevraagd of zij andere accountants een kijkje in de keuken willen gunnen. Goede voorbeelden kunnen het enthousiasme om te veranderen aanwakkeren, aldus de werkgroep Accounttech.

Om accountantskantoren bewust te maken van de snelheid van de ontwikkelingen op het terrein van IT bij hun klanten, wordt verder nagegaan of het mogelijk is deze ontwikkelingen in een aantal relevante sectoren zichtbaar te maken.

Bekijk de presentatie van het onderzoek