Nieuws 14 november 2019

AFM ziet grote verschillen in kwaliteitsslag 'overige' oob-kantoren

De kwaliteitsslag bij de 'next five'-accountantsorganisaties laat grote verschillen zien. Dat blijkt uit een rapport van toezichthouder Autoriteit Financiële Markten (AFM) over deze 'overige oob-accountantsorganisaties'.

De AFM deed over de periode 2017-2018 onderzoek naar de mate waarin Accon avm, BDO, Baker Tilly (BT), Grant Thornton (GT) en Mazars hun cultuur en organisatie op orde hebben, om de kwaliteit van hun wettelijke controles duurzaam te kunnen borgen.

Alle partijen zijn bezig met hun kwaliteitsslag, zo blijkt uit het onderzoek, maar de resultaten verschillen. "BDO heeft grote resultaten bereikt in haar kwaliteitsslag en ook Mazars heeft resultaten bereikt. Accon heeft beperkte resultaten bereikt in haar kwaliteitsslag en BT weinig. GT heeft resultaten bereikt op de kwaliteitswaarborgen", aldus het rapport Kwaliteit overige OOB-accountantsorganisaties onderzocht.

Tekortkomingen

De AFM keek voor het onderzoek naar de mate waarin een cultuur van kwaliteit centraal staat, hoe het proces van continue verbetering plaatsvindt en hoe kwaliteitswaarborgen zijn verankerd en toegepast. De kwaliteitswaarborgen hebben tekortkomingen in een aantal onderzochte wettelijke controles niet voorkomen of gedetecteerd, zo stelt de toezichthouder.

Per accountantsorganisatie is ook van een aantal wettelijke controles de kwaliteit onderzocht. Twaalf van de veertien onderzochte wettelijke controles zijn gekwalificeerd als 'onvoldoende'. De kwaliteitsslag moet dus nog gerealiseerd worden in de kwaliteit van de wettelijke controles, aldus de toezichthouder.

Het rapport van de AFM geeft ook voorbeelden van good practices bij een aantal kantoren. Zo wordt BDO genoemd als goed voorbeeld van het aanpassen van het beleid ten aanzien van cliënt- en opdrachtacceptatie en –continuatie. Mazars krijgt een compliment omdat het kantoor verschillende initiatieven heeft genomen om een lerende houding van medewerkers te stimuleren en die op hun gedrag te laten reflecteren.

Oob-vergunningen

Het toezicht op de vijf betrokken accountantsorganisaties is geïntensiveerd, omdat die niet goed genoeg presteerden in een vorig onderzoek van de AFM, waarover in juni 2017 is gerapporteerd. De vijf kantoren beschikten in de onderzoeksperiode over een oob-vergunning. Samen hadden zij in 2018 een marktaandeel van 16 procent (3.231) van alle wettelijke controles en 14 procent (122) in de oob-markt. 

Grant Thorton kondigde de omzetting van haar oob-vergunning naar een reguliere vergunning al aan terwijl het onderzoek (deels) nog niet was gestart. Daarom heeft de AFM de reikwijdte van het onderzoek bij GT beperkt tot de kwaliteitswaarborgen en enkele wettelijke controles. Inmiddels hebben ook BT en Accon avm hun oob-vergunning omgezet naar een reguliere AFM-vergunning.

Impuls nodig

"Met de conclusies en bevindingen uit het onderzoek krijgen beleggers en andere belanghebbenden beter inzicht in hoe de onderzochte accountantsorganisaties zich op het gebied van kwaliteit tot elkaar verhouden en wat de verschillen zijn in de kwaliteitsslag", aldus AFM-bestuurder Gerben Everts. "Ook kunnen accountantsorganisaties met de good practices de benodigde kwaliteitsslag een verdere impuls geven."

Opmerkelijk is dat de AFM achterin het rapport ook een aantal beperkingen in het onderzoek benoemt. "Een als ‘onvoldoende’ gekwalificeerde wettelijke controle betekent niet per definitie dat de gecontroleerde jaarrekening onjuist is", benadrukt de toezichthouder.

Reactie NBA

"Belangrijk is dat de AFM vaststelt dat de verbeterslagen zichtbaar beginnen te worden", zegt de NBA in een eerste reactie op het AFM-rapport. "Dat proces is nog niet af, en het blijkt dat deze kantoren hierin ook verschillende snelheden hebben. Samen met de sector zet de NBA zich in voor het blijvend verbeteren van de kwaliteit van de beroepsuitoefening."

Ook de reacties van de vijf betrokken accountantsorganisaties op de bevindingen van de AFM zijn opgenomen op de website van de toezichthouder.