Nieuws 02 januari 2019

'Alternatieve modellen accountancy van AFM niet allemaal realistisch'

De verschillende modellen die de AFM voorstelt in het rapport over de toekomst van de accountancy zijn niet allemaal realistisch. Daarnaast moet voor meer dan de helft Europese wetgeving worden aangepast, wat een jarenlang proces is.

Dat zegt hoogleraar ondernemingsrecht Steven Hijink in een artikel in het Financieele Dagblad over de toekomst van de accountancysector. Hijink zegt in de meeste modellen uit het AFM-rapport 'Kwetsbaarheden in de accountancysector' niet veel te zien. "Daar komt nog bij dat voor meer dan de helft van de alternatieven aanpassing van Europese wetgeving nodig is. Dan zijn we op z'n minst acht jaar verder". Volgens Hijink is het goed mogelijk dat de politiek ver wil gaan in het uitproberen van alternatieven. "De AFM houdt wel een paar slagen om de arm bij die alternatieve modellen, maar de kans is groot dat de Haagse politiek op deze proefballon springt."

Een van de veelbesproken voorstellen van de AFM die wel binnen de huidige EU-wetgeving mogelijk is, is het opzetten van audit only-kantoren. Veel critici zien dit als een lastig concept, omdat de kantoren opereren in een internationale omgeving, waardoor een Nederlandse audit only-kantoor de schaalgrootte zou missen om multinationals te kunnen controleren. Voormalig Randstad-cfo Robert Jan van de Kraats is ook tegen dit model: "Ik zou met een multinational absoluut geen klant willen zijn bij een audit only-kantoor. Internationale bedrijven moeten toegang hebben tot een internationale accountant."

Joint audit

Rients Abma, directeur van beleggerskoepel Eumedion, is minder negatief over het AFM-rapport en de moeizame procedure om EU-wetgeving aan te passen: "Over een paar jaar moet de Europese Commissie de in 2016 ingestelde regels toch al evalueren." Abma ziet daarentegen ook veel mogelijkheden in minder radicale stappen, zoals het versterken van de positie van de auditcommissie en meer informatie voor aandeelhouders bij de voordracht van een nieuwe accountant. Daarnaast is hij ook niet negatief over het joint audit-model en wijst daarbij op Frankrijk, het enige land met joint audit, dat de laatste jaren weinig boekhoudschandalen heeft gehad.

Hijink zegt het verder opmerkelijk te vinden dat opsplitsing van de big four in kleinere kantoren niet besproken wordt in het AFM-rapport. Volgens Hijink hebben bedrijven momenteel bijna geen keuze, waardoor de big four ‘too big to fail’ zijn geworden. Verder ziet hij graag wat meer visie op nieuwe technologieën en de mogelijke invloed die innovatie op de sector kan hebben. "Opsplitsing van de big four in combinatie met toetreding van partijen als Google kan de markt echt in beweging zetten", aldus Hijink.

• FD-artikel: 'Geen taboe meer voor de toekomst van accountancy'