Nieuws 06 april 2018

'Wwft-meldingen accountants zeer bruikbaar'

De meldingen die zakelijke dienstverleners doen over ongebruikelijke transacties zijn zeer bruikbaar en die van accountants helemaal. Dat zegt operationeel specialist Bo van der Meer van de FIU-Nederland. Zij verzorgt eind april een workshop op de Dag van de Fraude Onderzoeker.

Lex van Almelo 

De financiële inlichtingeneenheid verklaarde in 2016 ruim 53 duizend gemelde transacties verdacht met een totale waarde van 4,6 miljard euro. Het grootste gedeelte van deze informatie wordt gebruikt in opsporingsonderzoeken waarover je later vaak iets terugleest in de media, zegt Van der Meer in een interview voor het Institute for Financial Crime. Zij is zeer te spreken over de kwaliteit van de meldingen door accountants. Die onderbouwen namelijk vaak zeer goed waarom ze een transactie ongebruikelijk vinden. 

Te mooi

Het Bureau Financieel Toezicht, dat toeziet op de naleving van de Wwft, roept fraudeonderzoekers op contact op te nemen met het bureau, als ze bij een fraude op een accountant, notaris of andere dienstverlener stuiten. BFT-directeur Marijke Kaptein probeert hen tijdens de Dag van de Fraude Onderzoeker ook wakker te schudden: "Als je denkt 'dit is te mooi om waar te zijn', dan is het meestal ook niet waar. Er zijn altijd lieden die proberen om de regels te overtreden en daarin kun je als dienstverlener bewust of onbewust worden meegetrokken." 

Profiteren van fraudeonderzoek

Om de aandacht van het Openbaar Ministerie en opsporingsdiensten voor fraude vast te houden, moet je die diensten en de recherche laten meedelen in de opbrengst van fraudeonderzoeken. Dat gaat voormalig FIOD-rechercheur, oud-officier van justitie en gewezen staatssecretaris van Veiligheid en Justitie Fred Teeven bepleiten op de Dag van de Fraude Onderzoeker. In de afgelopen veertig jaar zag hij de aandacht voor fraudebestrijding steeds verslappen en opnieuw op de agenda komen. "Als je telkens opnieuw moet investeren in fraudebestrijding zijn de investeringen snel afgeschreven."

Financiële crisis

Op de dag komen niet alleen hardliners aan het woord. Zo legt sociaal-psycholoog Inge Wetzer van Hoffmann Bedrijfsrecherche uit hoe een organisatie medewerkers over de streep kan trekken om waargenomen fraude intern te melden. Sturen op meer awareness is maar een deel van de oplossing, volgens Wetzer. "Je moet onderzoeken waarom ze niet melden. Zijn ze bang? Willen ze hun collega of klant niet verlinken? Is het niet duidelijk waar ze terecht kunnen?"

Psycholoog Andreas Wismeijer, die verbonden is aan Nyenrode Business Universiteit en Tilburg University, pleit voor soft controls. "Sinds de financiële crisis is er meer aandacht voor de harde regels, maar je hebt ook soft controls nodig. Het kan goed zijn om medewerkers te monitoren. Niet om ze te betrappen op fraude, maar om na te gaan of zij tevreden zijn. Dat is een hele softe benadering, maar vaak wel effectief."

Het Nederlandse bedrijf KeenCorp biedt een systeem aan dat afdelingen binnen een organiastie 24/7 monitort door de mail te analyseren. Andrew Fastow, oud-cfo van Enron, is aandeelhouder van het bedrijf. Als keynote spreker zal hij de bezoekers van de dag uitleggen dat de boekhoudmethoden van Enron nog steeds worden gebruikt om zaken mooier voor te stellen dan ze zijn. Zo suggereren Europese banken volgens Fastow met structured finance technieken dat zij voldoen aan de kapitaaleisen die ‘Basel III’ stelt sinds de financiële crisis. 

De Dag van de Fraude Onderzoeker wordt op 26 april gehouden in de Haagse Fokker Terminal. Inschrijven is nog mogelijk.