Nieuws 06 november 2018

Hans Verkruijsse: Traditionele accountant moet met tijd mee anders is het einde verhaal

De paradigmaverschuiving van documentuitwisseling naar data-uitwisseling heeft grote gevolgen voor de bestuurlijke informatieverzorging en voor het beroep van accountant. De traditionele werkzaamheden van de externe accountant gaan steeds verder verschuiven naar de interne-auditfunctie. Dat stelt prof.dr. Hans Verkruijsse RE RA in zijn afscheidsrede die hij op 9 november uitspreekt bij Tilburg University.

In 2020 kunnen we beschikken over veertig zettabytes aan opgeslagen data. De voorspelling is dat met de introductie van 'internet of things' in 2020 meer dan dertig miljard apparaten draadloos met elkaar in verbinding staan en continue data met elkaar uitwisselen. Daarnaast zijn met de komst van de quantum computer, en de laatste ontwikkelingen op het gebied van kunstmatige intelligentie, grote stappen in dataverwerking te verwachten.

Een paradigmaverschuiving van documentuitwisseling naar data-uitwisseling ligt dan ook voor de hand. Het kan niet anders of dit heeft grote gevolgen voor de bestuurlijke informatieverzorging en meer specifiek voor het beroep van accountant, aldus Verkruijsse.

Tegenwoordig vragen beleggers, financiële analisten, werknemers, afnemers, leveranciers, toezichthouders en wetgevers steeds meer informatie van ondernemingen. Zij hebben die informatie nodig om adequaat te kunnen reageren op de snelle en grote veranderingen en de vragen in het economische leven.

In de uitwisseling van al deze gegevens is de juistheid van deze data een noodzakelijke voorwaarde. Veel van die data en apparaten maken onderdeel uit van organisaties en alleen als de interne beheersing van die organisaties voldoet aan de daaraan te stellen eisen, kan een uitspraak gedaan worden over de juistheid van die data.

Framework of continuous control

Verkruijsse stelt dat het huidige concept van monitoring van de data niet meer in de pas loopt met de huidige technologische ontwikkelingen. De bestuurlijke informatieverzorging moet ervoor zorgen dat de data bij de periodieke uitwisseling continu gemonitord worden.

Hij introduceert in dat verband een 'framework of continuous control', bestaande uit een viertal concepten, te weten: (1) continuous monitoring, (2) continuous internal auditing, (3) continous external auditing en (4) continuous data level assurance. Dit geheel is niet alleen relevant voor de accountant maar ook voor het management, die met behulp van continuous monitoring in staat is om snel en adequaat te reageren op afwijkingen die optreden in productieprocessen. De internal auditor is in staat snel risico's te identificeren.

Daarnaast levert het ook kostenbesparing op. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat 75 procent van alle handmatige controles bij een grote onderneming zo geautomatiseerd kunnen worden.

Nieuwe rol voor externe acountant

De traditionele werkzaamheden van de externe accountant gaan volgens Verkruijsse steeds verder verschuiven naar de interne-auditfunctie. De interne-auditfunctie zal juistheidsverklaringen gaan afgeven bij de data. De werkzaamheden van de externe accountant moeten zich veel meer dan nu het geval is gaan richten op de metadata en metaprocessen binnen een organisatie, met als resultante een bevestiging bij de door de interne-auditfunctie afgegeven juistheidsverklaring. Alleen als de traditionele accountant zich zo zal ontwikkelen zal hij in staat zijn het accountantsberoep van de ondergang te redden, stelt Verkruijsse.

Hans Verkruijsse is hoogleraar Bestuurlijke Informatie Verzorging aan de Universiteit van Tilburg. Hij is voorzitter van de Toezichtsraad BIT, voorzitter van de raden van toezicht inzake betrouwbaar administreren, voorzitter van XBRL Nederland en lid van het SBR Beraad. Hij doet onderzoek naar continuous monitoring, auditing en data level assurance.

Verkruijsse was partner bij EY en promoveerde aan de Universiteit Maastricht. Hij was internationaal (IFAC/IAASB/IAESB) en nationaal (CCR) betrokken bij de regelgeving voor accountants. Hij heeft vele publicaties op zijn naam staan op het gebied van accountancy en IT-auditing.

Verkruijsse spreekt zijn afscheidsrede uit op vrijdag 9 november 2018 om 16.15 uur in de aula van Tilburg University. De titel van zijn rede is: 'Bestuurlijke Informatieverzorging: een nieuwe toekomst in singularity!'