Nieuws 04 augustus 2017

Rechter: KPMG Meijburg is KPMG Duitsland niet

De claim van een online verkoper van geneesmiddelen tegen KPMG Meijburg & Co is ook in hoger beroep afgewezen. De Nederlandse belastingadviseurs zijn niet verantwoordelijk voor "de eventueel onjuiste adviezen" van KPMG Duitsland. Dat zegt het Gerechtshof Amsterdam.

Lex van Almelo 

De kwestie betreft een Nederlandse klant met activiteiten in Nederland en Duitsland. De Duitse fiscus kwam voor de Duitse activiteiten met een winstcorrectie van in totaal 4,5 miljoen euro. De ondernemer meent dat de belastingadviseurs van KPMG Meijburg & Co en KPMG Duitsland hem verkeerd hebben geadviseerd. Hij stelt Meijburg aansprakelijk en vertikt het om de rekening van het kantoor te betalen. 

De ondernemer begint een procedure, waarin Meijburg eist dat de klant de openstaande facturen á 2,1 ton betaalt. Als de Rechtbank Amsterdam de vordering van Meijburg deels toewijst en die van de ondernemer afwijst, gaat de Meijburg-klant in hoger beroep. Ook bij het Gerechtshof Amsterdam vangt hij bot. De uitspraak van het hof maakt duidelijk dat achter de gemeenschappelijke naam KPMG een juridisch gescheiden wereld schuilgaat, waarbij de ene KPMG de andere niet is. 

Apotheke am Flughafen

De ondernemer schakelde medio 2007 met zijn beheer bv Meijburg in voor werkzaamheden inzake de inkomstenbelasting. In de opdrachtbevestiging staat onder het kopje “Adviesdiensten buitenlandse KPMG-kantoren” onder meer dat Meijburg in verband met de buitenlandse  activiteiten van de klant "in voorkomende gevallen" buitenlandse KPMG-kantoren zal inschakelen voor internationale adviestrajecten. Meijburg zal "in dat geval zorgdragen voor coördinatie en controle op fiscale werkzaamheden van onze buitenlandse KPMG collega's". Maar inhoudelijk worden de werkzaamheden dan uitgevoerd "onder de verantwoordelijkheid van het desbetreffende buitenlandse KPMG-kantoor". 

In 2009 gaat Meijburg voor de beheer bv in Nederland ook de aangiften vennootschapsbelasting over de jaren 2007 en 2008 opstellen en indienen. Vanaf 2008 stelt KPMG Accountants nv de jaarrekeningen op voor de beheer bv. 

De Duitse fiscus stelt vast dat de activiteiten van Apotheke am Flughafen administratief werden verantwoord in de handels bv van de ondernemer. Dit moet volgens de Duitse belastingdienst worden gecorrigeerd. Daardoor valt de commerciële en fiscale winst van Apotheke am Flughafen in Duitsland 1,5 miljoen euro hoger uit. 

Er volgt nog een winstcorrectie, deze keer van bijna 3 miljoen euro. Apotheke am Flughafen heeft voor de geneesmiddelen die het van 2005 tot en met januari 2007 leverde aan de beheer bv namelijk geen facturen gestuurd aan deze bv. Ook niet voor de andere activiteiten van de beheer bv. De andere Duitse activiteit - ook een eenmanszaak - stuurde een dochtervennootschap van de beheer bv geen rekeningen voor geleverde diensten en/of goederen. Uiteindelijk moest de belastbare winst van "de vaste inrichting" van de beheer bv in Duitsland daardoor worden gecorrigeerd met een kleine 3 miljoen euro. 

Als Meijburg in januari 2010 een memo over de correcties ontvangt van KPMG Duitsland boeken de Nederlandse fiscalisten in de jaarrekening en de aangifte vennootschapsbelasting over 2008 van de beheer bv ruim 1,5 miljoen euro als corresponderend verlies. Met goedkeuring van de Nederlandse Belastingdienst. Die gaat echter niet akkoord met de consolidatie van de tweede winstcorrectie. De ondernemer vindt dat hij dubbel is belast en stelt Meijburg aansprakelijk voor de foute adviezen. 

Geen coördinerende rol

In hoger beroep voert de ondernemer aan dat het big four-kantoor één pot nat is, want de buitenlandse kantoren: 

• dragen allemaal de naam KPMG;
• voeren de naam KPMG allemaal in hun e-mailadres;
• verwijzen naar elkaar op hun websites;
• voeren een gezamenlijke client acceptance policy.

Volgens het Gerechtshof Amsterdam rechtvaardigt dit "op zichzelf niet de conclusie dat de verschillende kantoren te vereenzelvigen zijn". De vraag is dus of Meijburg inhoudelijk een coördinerende rol heeft gespeeld of niet. De opdrachtbevestiging wijst daar volgens het gerechtshof niet op. Meijburg heeft dat boekjaar alleen ib-werkzaamheden gedaan. Daarvoor  hoefde het niet alle fiscale risico's van de grensoverschrijdende organisatiestructuur in kaart te brengen. Dat vraagt namelijk om een diepgravend onderzoek. 

Voor zo ver een fiscaliste van Meijburg een coördinerende rol speelde, ging dat om een herstructurering van de activiteiten die de eigenaar uiteindelijk heeft afgeblazen. Of KMPG Duitsland nu wel of geen beroepsfout heeft gemaakt, laat het gerechtshof in het midden.