Nieuws 19 juli 2017

Hengelo onderzoekt oprichting accountantsdienst voor Twentse gemeenten

De auditcommissie van de gemeente Hengelo onderzoekt of er een gezamenlijke accountantsdienst kan worden opgezet met andere Twentse gemeenten. De oplopende kosten voor de externe controle zijn de aanleiding.

Henk Vlaming

Het idee van de gezamenlijke accountantsdienst in Twente komt van het raadslid Wiert Wiertsema uit Hengelo. Hij stelde vorige week in de raad voor om de accountantscontrole weer in eigen beheer te nemen. "Het was een idee, geen formeel voorstel", vertelt Wiertsema, die namens een lokale partij in de raad van Hengelo zit. "Alle partijen waren het ermee eens."

De accountantsdienst kan worden opgericht met veertien andere Twentse gemeenten, zegt Wiertsema. "Met hen werken ze al samen in de Regio Twente. Het voordeel van een gezamenlijke accountantsdienst is dat de accountants ons goed leren kennen. Zo was het vroeger ook, toen we nog een eigen accountantsdienst hadden." 

De gemeente Hengelo laat de jaarrekening controleren door Deloitte, dat vorig jaar een gezamenlijke aanbesteding van vijf Twentse gemeenten won voor de controle van de jaarrekeningen. Naast Hengelo maakten ook Enschede, Almelo, Losser en Borne onderdeel uit van deze samenwerking. 

Ergernis

Ergernis over de externe accountant is de aanleiding voor Wiertsema's plan voor een regionale gemeentelijke accountantsdienst. "We kregen het controlerapport op de dag dat we het in de raad hadden willen bespreken", zegt Wiertsema. "De tekst was formalistisch, moeilijk te begrijpen. Terwijl ik erop reken dat een accountantsrapport helder is, met duidelijke conclusies. Aan de onheldere conclusies van deze accountant hebben we niets als raad." 

Een ander irritatiepunt voor Wiertsema is de afstand tussen de controlerend accountant en de gemeenteraad. "De controlerend accountant moet handelen in het belang van de gemeente en van de raad. Dat vertrouwen is er nu niet. We werken nog maar een jaar met deze accountant, die kent ons amper. Je ziet zo'n externe accountant een of twee keer per jaar. Na een paar jaar loopt het contract af en volgt een nieuwe aanbesteding. Op deze manier leren de accountant en de raad elkaar nooit kennen."

Meerwerk

Een heikel punt zijn ook de kosten die de externe accountant rekent. "Uurtje factuurtje voor meerwerk", stelt Wiertsema. "Bij de controle is er altijd wat en alles wordt doorberekend. Dat vind ik raar, want als je een goede relatie met elkaar hebt ga je toch niet voor elke stap extra een aparte rekening sturen? Ik vrees dat dit meerwerk ontstaat doordat accountants te laag inschrijven."

Volgens Wiertsema lijdt Hengelo onder de terugtrekkende beweging van grote accountantskantoren uit kleinere gemeenten. In 2015 trok Deloitte zich terug uit Oost-Nederland. De vestiging in Enschede ging naar KroeseWevers. Begin dit jaar stopte Deloitte de controle van de gemeenten Losser en Borne, onderdeel van het samenwerkingsverband tussen de vijf Twentse gemeenten waar Deloitte voor was gaan werken. Capaciteitsgebrek was de reden. 

"Het probleem is dat wij een grotere gemeente zijn die moeilijk kunnen worden bediend door kleinere accountantskantoren. Die hebben niet meegedaan aan de aanbesteding destijds. Of ze waren te duur, dat kan ook. Daarom komt Hengelo altijd uit bij een van de grote kantoren. Dat moeten we niet willen. Zij staan negatief in de publiciteit, maar ze nemen ons wel de maat."

Alternatieven

Maureen Muller, voorzitter van de auditcommissie van de Hengelose raad, bevestigt dat alternatieve opties op de agenda staan. "Al moet ik zeggen dat ik tevreden ben over onze externe accountant. Het probleem is echter dat we steeds meer geld kwijt zijn voor de controle als gevolg van meerwerk. Door de eisen die de AFM stelt aan de controles, krijgen we steeds meer werk voor de jaarrekening, dat we niet allemaal gedaan krijgen. Controles vallen daardoor steeds duurder uit dan we begroot hebben. In september bespreken we in de auditcommissie welke opties we hebben om daar iets aan te doen. Een gemeenschappelijke accountantsdienst is een van de mogelijkheden die op tafel zal komen."