Nieuws 20 juni 2017

President Hoge Raad vraagt fiscalisten om principiële zaken

Hij wil de belastingadviseurs van het RB niet opjutten. Maar als zij in het mbk vaak stuiten op een principiële kwestie, moeten zij die klachten verzamelen en daaruit jaarlijks één of twee zaken selecteren voor een proefprocedure. Die oproep deed president Maarten Feteris van de Hoge Raad op de RB-dag, de jaarlijkse toogdag van het Register Belastingadviseurs.

Lex van Almelo

De president van ‘s lands hoogste fiscale rechtscollege probeerde de belastingadviseurs ervan te overtuigen dat de kritiek op de rechtsbescherming die de Hoge Raad biedt in fiscale zaken zo langzamerhand niet meer van deze tijd is. Voor zover zo’n pleidooi nog nodig is, pleit Feteris voor een stelsel waarin je tegen vrijwel alles in bezwaar en beroep kunt gaan.

De rechtsbescherming tegen bestuurlijke boetes is de afgelopen twintig jaar verbeterd. De Hoge Raad is in de KB-Lux-zaken pal gaan staan voor het onschuldvermoeden. Het college rekende af met de zogenoemde Fierens-marge bij WOZ-aanslagen. Ook onderstreepte de raad in april dit jaar dat het innemen van een pleitbaar standpunt op objectieve gronden aanvaardbaar is.

Smalle marges

De drempel naar de Hoge Raad is laag. Een advocaat is niet nodig en een summiere motivering van het cassatieberoep is voldoende. Dat moet ook vooral zo blijven, vindt de president. Ook de financiële drempel is laag. De Hoge Raad heeft een voorziening voor belastingplichtigen en andere rechtszoekenden voor wie het griffierecht te hoog is.

Daarnaast is er een regeling om massaal bezwaar te maken tegen bepaalde aanslagen. Feteris roept het RB en andere beroepsgroepen op om met principiële, representatieve zaken uit het mkb te komen in een proefprocedure, waarover de Hoge Raad dan uitspraak kan doen.
“Neem de kosten voor uw rekening of verdeel de kosten over de leden en verleen assistentie bij het schrijven van processtukken.”

De president wees overigens ook op de beperkingen van de rechter en de smalle marges waarbinnen de Hoge Raad uitspraken moet doen. “Wij zijn gebonden aan de wetgeving. Als u kritiek heeft op de wet dan moet u zich richten tot de wetgever. Dat heeft u ook gedaan bij het pensioen in eigen beheer.” Aan de fictieve rendementsheffing in box 3 kan de Hoge Raad dus weinig veranderen. Wel kan de Hoge Raad zeggen dat de belastinginspecteur “de werkelijkheid moet proberen te benaderen”.

Doorvragen bij constructies

Raadsheer Michel van Kempen in de belastingkamer van het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden testte op de RB-dag het ethisch bewustzijn van 140 adviseurs onder het motto: De wet, de groep of het eigen geweten? Moet je voor een dame van tachtig jaar oud bijvoorbeeld een bv oprichten om heffing in box 3 te voorkomen?

Een vrouwelijke adviseur zei er niet aan te zullen meewerken, omdat iedereen rechtvaardig belasting moet betalen. Maar als het nu mag volgens de regels die langs democratische weg tot stand zijn gekomen? En waarom Starbucks en Apple niet en dat oude vrouwtje wel? vroeg een andere adviseur.

Je hoeft volgens Van Kempen, die voorzitter is van de Raad van Tucht van het RB, niet het geweten van de cliënt te zijn. Maar je kunt niet alles klakkeloos aannemen. Van Kempen wees op de berichten over de accountant van Baker Tilly Berk die de fiscale constructies van de belastingadviseurs gewoon zou hebben overgenomen. “De accountantstuchtrechter, die zich hierover nog moet uitlaten, zegt dat accountants moeten doorvragen. Die tendens zal zich doorzetten naar de belastingadviseurs. Achterover leunen en zeggen: ‘ik wil het niet weten’ is niet meer van deze tijd.”