Nieuws 05 december 2017

Onderzoek jaarverslagen: accountants geven korting om beursfondsen binnen te halen

Accountantskantoren brengen bij de controle van beursfondsen steeds minder overige werkzaamheden in rekening. Het aandeel van de beloning voor controlewerk is tussen 2012 en 2016 sterk gestegen, ten opzichte van honoraria voor niet-controlewerkzaamheden. Ook geven kantoren korting om grote beursfondsen aan zich te binden.

Dat blijkt uit Het jaar 2016 verslagen, het jaarlijks onderzoek naar de kwaliteit van jaarverslagen uitgevoerd in opdracht van de NBA. De totale honoraria voor accountantsdiensten bij de 62 onderzochte ondernemingen zijn afgenomen van 312 miljoen euro in 2012 tot 277 miljoen euro in 2016. Dit komt vooral door een afname van de beloning van overige diensten die het accountantskantoor naast de controleopdracht in rekening brengt. De controlerend accountant wordt daarmee steeds nadrukkelijker een ‘audit only’-dienstverlener, aldus de onderzoekers.

Trophy client

Opmerkelijk is dat honoraria van accountants vaak dalen bij wisseling van grote controlecliënten. Bij twaalf van de zestien AEX-beursfondsen daalde de accountantsbeloning na roulatie in 2016 en 2015. Bij kleinere beursfondsen was juist het omgekeerde het geval. Dit ‘trophy client’-effect wijst er volgens de onderzoekers op dat accountantskantoren bereid zijn korting te geven op hun beloning om grote klanten aan zich te binden. Die zijn goed voor de reputatie van een accountantskantoor en aansprekende controlecliënten hebben een positieve invloed op de aantrekkelijkheid van accountantskantoren als werkgever. Daarnaast bieden grote controleklanten schaal- en capaciteitsvoordelen.

De informatieverschaffing over accountantshonoraria in de jaarrekening van Nederlandse beursfondsen is over het algemeen vrij beperkt. Veel ondernemingen presenteren wel een uitsplitsing in beloning voor controlewerk en niet-controlewerkzaamheden, maar nadere toelichting op de gehanteerde toerekeningsmethodiek of de ontwikkeling in de hoogte en samenstelling ontbreekt vaak.

Het jaar verslagen

Het onderzoek Het jaar 2016 verslagen bevat acht deelonderzoeken naar de kwaliteit van verslaggeving in Nederland. De publicatie, alweer de 22e in een reeks, wordt jaarlijks uitgegeven als themanummer van het wetenschappelijk tijdschrift MAB, in samenwerking met de NBA.

Het eerste exemplaar van het onderzoek is op 4 december 2017 door redactievoorzitter Ruud Vergoossen uitgereikt aan VEB-directeur Paul Koster. Leden kunnen de publicatie downloaden op Mijn NBA.

Ruud Vergoossen (links) en Paul Koster.