Nieuws 13 november 2017

Oorzakenanalyse big four: samenstelling auditteam en portefeuille voorwaarden voor controlekwaliteit

Een stabiel auditteam met een diverse samenstelling en voldoende onderlinge dynamiek is een belangrijke driver voor kwaliteit van accountantscontroles. Ook een passende portefeuille-omvang en –samenstelling en hoge betrokkenheid van partners en senior teamleden zijn van belang. Dat blijkt uit een gezamenlijke oorzakenanalyse, gemaakt door de vier grootste accountantskantoren.

De ‘sectoranalyse van drivers van controlekwaliteit’ identificeert tien belangrijke voorwaarden (‘drivers’) voor de kwaliteit van controles. Vooral een stabiel auditteam wordt als belangrijke driver onderkend. Eventuele wijzigingen binnen het team moeten adequaat worden opgevangen. Ook moet het team zo flexibel zijn dat het kan ‘acteren op onvoorziene omstandigheden’ en is technische kennis van controlemethodologie, regels, standaarden en de gecontroleerde onderneming van belang.

Robuuste dialoog

De oorzakenanalyse, opgesteld op verzoek van de NBA Stuurgroep Publiek Belang, geeft verder aan dat de leden van het controleteam een professioneel-kritische houding moeten hebben. Er moet ruimte zijn voor een ‘robuuste dialoog’ op cruciale momenten. Ook moet het team kritisch staan tegenover door specialisten uitgevoerde werkzaamheden.

Betrokken partners en senior teamleden moeten tijdens de uitvoering van de controleuitvoering actief cliëntspecifieke kennis delen, tijdig controlewerk reviewen en hun team intensief coachen en begeleiden. Daarnaast is van belang dat de gecontroleerde organisatie beschikt over een ‘volwassen interne beheersing’.

Update veranderagenda

De gezamenlijke oorzakenanalyse van de big four kantoren is reden voor een update van de eerder dit jaar gepubliceerde ‘veranderagenda audit’ van de sector, die in juni werd gepresenteerd als verdieping van het verbeterplan ‘In het publiek belang’ uit september 2014.

De Stuurgroep Publiek Belang publiceert de update van de veranderagenda nu samen met de oorzakenanalyse. De geactualiseerde veranderagenda audit kent meer samenhang door het duidelijker benoemen van sectordilemma’s en een meer integrale benadering van de verschillende initiatieven, aldus de NBA. Op basis van de geïdentificeerde ‘drivers voor controlekwaliteit’ is een aantal projecten toegevoegd aan de veranderagenda, waaronder een stimuleringsprogramma vaktechniek.

Eerder pleitte de Monitoring Commissie Accountancy (MCA) eind 2016 al voor een uitbreiding van een oorzakenanalyse naar kantoorniveau. Oorzakenanalyses op dossierniveau bestaan al langer. Nieuw is dat de vier grote accountantskantoren nu hun analyses met elkaar delen, een gemeenschappelijke methode van oorzakenanalyse hanteren en dat de resultaten en die methode beschikbaar zijn voor de sector. Uiteindelijk wil de sector leren van elkaars ‘best practices’ en fouten, om het vertrouwen in het accountantsberoep te herstellen, stelt de NBA.

Navolging

De oorzakenanalyse is de afgelopen periode binnen de Stuurgroep Publiek Belang al besproken met de overige oob-accountantsorganisaties en de SRA. Het is de bedoeling dat de gedeelde analyse navolging krijgt bij een grotere groep accountantsorganisaties en bovendien periodiek opnieuw wordt uitgevoerd.