Nieuws 30 oktober 2017

Oxfam: 'Belastingontwijking dwarsboomt ontwikkeling'

Grote bedrijven ontwijken jaarlijks 100 miljard dollar aan belastingen in ontwikkelingslanden, wat een sterk negatief effect heeft op de ontwikkeling in die landen.

Dat concludeert Oxfam op basis van de studie 'Advancing social and economic development by investing in women's and children's health: a new Global Investment Framework'. De VN berekende dat belastingontwijking door bedrijven elk jaar ontwikkelingslanden minstens 100 miljard dollar kost.

Esmé Berkhout, belastingexpert bij Oxfam Novib: "Met slechts een derde daarvan kunnen deze landen de essentiële gezondheidszorg zo verbeteren, dat jaarlijks bijna acht miljoen moeders, baby's en kinderen niet langer onnodig sterven."

Experts schatten dat jaarlijks 30 miljard dollar nodig is voor basisgezondheidszorg wereldwijd zoals vaccinaties, verloskundigen en de behandeling van diarree. Betere toegang tot basisgezondheidszorg zou kunnen voorkomen dat elk jaar gemiddeld 7,8 miljoen kinderen en 210 duizend vrouwen sterven in 74 landen waar veel mensen in armoede leven.

Berkhout: "Belastingparadijzen en hun gebruikers stelen niet letterlijk de medicijnen uit de zakken van de armste mensen. Maar ze ontnemen arme landen wel miljarden euro’s die geïnvesteerd kunnen worden in gezondheidszorg."

Publieke rapportageverplichting

Oxfam roept daarom Nederland, en het nieuwe kabinet in het bijzonder, op om meer te doen, en zit dit kracht bij met een vandaag uitgebrachte video, die als enigszins schokkend kan worden ervaren.

Berkhout: "Nederland staat bekend als een van de grootste belastingparadijzen voor multinationals. Dit geeft Nederland een speciale verantwoordelijkheid in het aanpakken daarvan. Het nieuwe kabinet moet meer doen dan wat nu in het regeerakkoord staat. Zo zijn er effectieve regels nodig tegen het wegsluizen van winsten, ook vanuit dochterbedrijven in ontwikkelingslanden, naar landen waar geen winstbelasting wordt geheven. Daarnaast is een publieke rapportageverplichting voor bedrijven – per land, wereldwijd – over activiteiten en belastingafdracht, essentieel. Nederland zou bovendien een internationale aanpak, om de mondiale belastingwedloop te stoppen, moeten steunen. Door deze 'race to the bottom' lopen overheden steeds meer belastinginkomsten van grote bedrijven mis en het draagt bij aan de toenemende ongelijkheid wereldwijd."

Twee keer zo afhankelijk

Arme landen zijn volgens het IMF twee keer zo afhankelijk van belastinginkomsten van bedrijven dan rijke landen om maatregelen te kunnen financieren zoals het kopen van medicijnen, het betalen van verpleegkundigen en de aanleg van waterleidingsystemen voor schoon water voor hun inwoners. "Uit internationaal onderzoek blijkt dat arme landen die over meer belastinginkomsten beschikken, ook meer budget besteden aan gezondheidszorg (in het bijzonder wanneer dit belastinginkomsten zijn uit winstbelasting en inkomensbelasting), en dat deze investeringen ook leiden tot een betere gezondheid bij de bevolking", aldus Berkhout.