Nieuws 23 februari 2016

Plasterk: 'Problemen decentralisatie zorg opgelost in 2016-2017'

Plasterk voorziet in 2016 nog afkeurende accountantsverklaringen en problemen bij gemeenten bij het vaststellen van de rechtmatigheid van uitgaven aan zorgaanbieders. De stappen die inmiddels zijn gezet om dit op te lossen moeten er volgens de minister voor zorgen dat de meeste problemen in de loop van 2016 en 2017 worden opgelost.

Dat staat in een Kamerbrief van minister Plasterk van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Volgens de minister spelen de problemen zich momenteel nog af op meerdere vlakken: de PGB's, de contracten tussen gemeenten en zorgaanbieders en de digitale infrastructuur.

PGB's

Met betrekking tot de persoonsgebonden budgetten (PGB's) verwacht de minister nog problemen vanwege formeel onrechtmatige betalingen. De Kamer heeft het uitbetalen van de PGB's vooropgesteld.  Ondanks dat er "op grote schaal" herstel heeft plaatsgevonden, is nog niet alles opgelost. "In goed overleg is besloten dat betalingen aan zorgverleners op basis van een ambtshalve budget niet teruggevorderd wanneer daar wel zorg voor was geleverd. Daardoor resteren er betalingen die formeel onrechtmatig blijven.

De SVB verwacht per 1 april 2016 een accountantsverklaring op de PGB betalingen 2015 af te geven, en verwacht dat deze vanwege de resterende onrechtmatige betalingen niet goedkeurend zal zijn. Zodra de verklaring beschikbaar is, zal meer precies duidelijk worden wat de aard en omvang van de resterende onrechtmatigheid is, en welke impact dat heeft op de accountantsverklaring bij gemeenten."

Plasterk wijst op de handreiking die voor gemeenten is opgesteld "over hoe gemeenten en hun accountants het jaarrekeningentraject van de gemeente kunnen afstemmen op de huidige en komende informatie en accountantsverklaring van de Sociale Verzekeringsbank. Een soortgelijke handreiking wordt opgesteld voor de zorgkantoren".

Contracten met zorgaanbieders

Over de contracten tussen gemeenten en zorgaanbieders schrijft Plasterk dat de modeloplegger rechtmatigheid (april 2015), in combinatie met de contracten de basis vormen voor de controle op de financiële rechtmatigheid. Het format voor de 'Financiële productieverantwoording Wmo en Jeugdwet', met een bijbehorend landelijk algemeen accountantsprotocol, kan door de zorgaanbieders als handleiding gebruikt worden bij het uitvoeren van de accountantscontrole op het niveau van de zorginstelling. Plasterk: "Deze instrumenten voorzien in een behoefte en kunnen ook nu nog van grote waarde zijn om de knelpunten rondom de rechtmatigheid te verminderen."

Digitale infrastructuur

Plasterk schrijft ook dat het ontwikkelen van een infrastructuur voor digitaal berichtenverkeer moet gaan helpen bij de rechtmatigheidsproblematiek: "Op initiatief van het Rijk is in 2014 een infrastructuur ontwikkeld waarmee gemeenten en zorgaanbieders digitaal berichten uit konden wisselen. Alhoewel de functionaliteit op 1 januari 2015 gereed was, waren niet alle gemeenten op dat moment aangesloten. Inmiddels is dit wel het geval en is het standaardberichtenverkeer doorontwikkeld op de gangbare arrangementen voor zorg en ondersteuning. Dit kan helpen om rechtmatigheidsproblematiek in verdere jaren te voorkomen."

Afronding 2015

Plasterk hamert er verder nog op dat voor het oplossen van de problemen de bal nu vooral bij de gemeenten ligt: "Zo is het aan gemeenten en zorgaanbieders om de handreikingen te benutten en nadere afspraken te maken over de wijze waarop zij omgaan met de verantwoordingseisen in de contracten. In de laatste weken van december 2015 is het thema van de financiële afrekening door de zorgbranches en de VNG nadrukkelijk onder de aandacht van hun achterbannen gebracht.

Partijen worden daarin opgeroepen om op lokaal of regionaal niveau met behulp van de instructies en in overleg met de accountants te zoeken naar passende en realistische oplossingen, bijvoorbeeld om in het kader van de transitie meer coulant om te gaan met het vaststellen van de rechtmatigheid van de uitgaven. Ik ondersteun deze oproep van harte."

Voorlichting NBA

Ook noemt Plasterk nog brieven die de NBA gaat sturen om gemeenten en aanbieders nog beter voor te lichten: "De NBA zal een brief sturen aan gemeenten en aanbieders om de verschillende soorten controleverklaringen en hun betekenis en effect toe te lichten. Ook komt de NBA met nadere informatie met betrekking tot de verschillende oplossingsscenario’s voor zorg in natura en zorg via het PGB."

• Kamerbrief inzake rechtmatigheid sociaal domein