Monitoring Commissie Accountancy: 'Nog veel werk aan de winkel'
De accountantssector moet nog flinke stappen zetten om tot de noodzakelijke kwaliteitsverbetering en cultuur- en gedragsverandering te komen. De in 2014 voorgestelde maatregelen alleen zijn niet afdoende om de oorzaken van de structurele problemen binnen de sector op een adequate wijze aan te pakken.
Dat stelt de Monitoring Commissie Accountancy (MCA) in haar rapport Veranderen in het Publiek Belang. De instelling van de Monitoring Commissie Accountancy, in juni 2015, was één van de maatregelen uit het verbeterplan In het Publiek Belang.
De commissie deed de afgelopen negen maanden intensief onderzoek naar de invoering en werking van de 53 verbetermaatregelen uit het rapport In het Publiek Belang, dat in september 2014 werd gepresenteerd. De MCA voerde tientallen gesprekken en deed bij 29 accountantsorganisaties een uitvraag naar de invoering en werking van de verbetermaatregelen. Daarnaast onderzocht de commissie of de maatregelen uit het verbeterplan structurele problemen voldoende wegnemen. Vervolgens beoordeelde de commissie of die maatregelen zijn ingevoerd en of ze de beoogde effecten realiseren.
Diepgaande analyse
De MCA erkent dat de sector in 2014 is begonnen aan een ingrijpend veranderproces, maar adviseert om een meer diepgaande analyse van de oorzaken van de problemen binnen de sector te maken. De commissie beveelt verder aan om de veranderaanpak en de te nemen maatregelen meer te richten op de prikkels in het hele systeem van de sector- en accountantsorganisaties.
MCA-voorzitter Ada van der Veer: “Er wordt door de accountancysector hard gewerkt om te komen tot kwaliteitsverbetering en cultuurverandering. Voor die inspanning past waardering. Maar er is meer nodig. Uit ons onderzoek blijkt dat de oorzaken van de problematiek binnen de sector en de maatregelen onvoldoende op elkaar aansluiten, dat een aantal dieperliggende oorzaken nog onvoldoende wordt aangepakt en dat het veranderproces op een meer gebalanceerde wijze inhoud moet krijgen.”
De commissie roept de accountantssector daarom op de aanbevelingen voortvarend op te pakken.
De Monitoring Commissie Accountancy, van links naar rechts: Henk Scheffers, Erik van de Loo, Ada van der Veer en Marcel Pheijffer.
Hete aardappelen
De MCA spreekt in haar rapport over ‘wicked problems’: problemen, onderwerpen of thema’s die moeilijk bespreekbaar of oplosbaar zijn. Als voorbeelden noemt de commissie de effecten van het verdienmodel op cultuur en gedrag binnen accountantsorganisaties en het partnermodel in relatie tot de interne verrekening tussen de controle- en adviespraktijk. Ook de balans tussen cliëntbelang en publiek belang, het fraudevraagstuk, het begrip (audit)kwaliteit en een gezonde marktwerking schaart de commissie onder zulke ‘hete aardappelen’ binnen de sector.
De commissie bespreekt ook de rol van de NBA bij de realisering van de verbeterplannen. De MCA waardeert het dat de NBA werk maakt van de eigen bestuurlijke inrichting, visievorming, pluriformiteit en plaatsbepaling. Wat de commissie betreft had een andere volgorde (eerst visievorming, dan pas aanpassing van de governance) passender geweest. Ook vindt de commissie dat de NBA het voortouw moet nemen in sectorbrede discussies over de verwachtingskloof en de aanpak van de genoemde ‘wicked problems’.
Schijnzekerheid
Volgens de MCA zou het contraproductief zijn nu met een lijst met (aanvullende) maatregelen te komen. Ook moet de oplossing voor de sector op dit moment niet worden gezocht in politiek ingrijpen en meer wet- en regelgeving.
Als de genoemde aspecten in het veranderproces niet worden benoemd, besproken en geadresseerd, ontstaat de schijnzekerheid dat de sector het veranderproces al heeft afgerond en er weer bovenop is na invoering van door de sector voorgestelde maatregelen, aldus de MCA.
De commissie verwacht eind 2017 een volgend rapport uit te brengen. Tot die tijd hoopt en verwacht de commissie dat de sector zelf werk maakt van de in haar eerste rapport geconstateerde zaken.
Gerelateerd
Meer krassen, meer moed
Het accountantsberoep is niet gewend om het open gesprek te voeren over fouten en leert er daarom niet van. Berry Wammes gunt accountants 'in het veld' en ook bestuurders...
Waar maak jij je druk om?
Waarom spreken zo weinigen binnen het accountantsberoep zich uit, vraagt Pieter de Kok zich af. Het beroep zou gebaat zijn bij meer tegengeluid, boosheid en compassie.
Verbeterplan accountantssector is tien jaar oud
Precies tien jaar geleden, op 25 september 2014, bood de accountantssector aan de politiek het verbeterplan 'In het publiek belang' aan. Dat plan moest zorgen voor...
Team beroepsprofiel start gesprekken met stakeholders
Het kernteam van de NBA dat een nieuw beroepsprofiel zal opstellen, heeft uitnodigingen aan de beroepsgroep en stakeholders gestuurd. Betrokkenen kunnen hun wensen...
Pheijffer: Nieuwe minister moet letten op private equity bij accountants
De nieuwe minister van Financiën is via een introductiedossier door zijn ambtenaren bijgepraat over relevante onderwerpen. Maar de aandacht daarin voor het accountantsdossier...