Nieuws 17 september 2015

Rapportage Belastingdienst: intern digitaliseren, opsporen vermogen en speciaal team voor rijken

De Belastingdienst gaat meer inzetten op geautomatiseerde data-analyse, heeft flink wat buitenlands vermogen opgespoord, en heeft een speciaal team voor zeer vermogende personen.

Dat zijn enkele hoofdpunten uit de zestiende halfjaarsrapportage van de Belastingdienst. De Belastingdienst gaat in de rapportage voornamelijk in op de gevolgen van de in mei 2015 gepresenteerde Investeringsagenda, een meerjarig programma waarmee de werkwijze van de Belastingdienst sterk moet veranderen. Het plan heeft "aanzienlijke gevolgen voor de dienstverlening, de handhaving, de ICT-processen, de invordering en de communicatie met burgers, bedrijven en intermediairs". Hieronder enkele hoofdpunten uit de rapportage.

Beter, goedkoper en meer in control

Om het toezicht van de Belastingdienst effectiever te maken en te moderniseren, investeert zij in "nieuwe manieren van werken die ertoe leiden dat de Belastingdienst beter kan presteren, goedkoper wordt en meer in control is."

In de praktijk betekent dit:

• een moderne, digitale interactie met burgers en bedrijven, waardoor zij zich beter bediend voelen en waarbij overbodige formele regels worden losgelaten;
• op data-analyse gebaseerd toezicht, met de daarbij behorende invordering, waardoor de tax gap wordt verkleind;
• een andere aanpak van de IT, waardoor de afhankelijkheid van grote, kwetsbare en dure automatiseringssystemen afneemt.

Goedkoper betekent een compactere Belastingdienst waar door automatisering, efficiencyverhoging en concentratie van werkzaamheden zo'n vijfduizend meest administratieve functies verdwijnen, maar waar tegenover zo'n 1.500 mensen worden aangenomen in functies in toezicht en data-analyse. Meer in control betekent een Belastingdienst met een passende begrotingssystematiek, met een op data-analyse gebaseerde planning, verantwoording en effectmeting.

Buitenlands vermogen

Van 2 september 2013 tot 1 juli 2014 was de inkeerregeling verruimd. Belastingplichtigen die in die periode inkeerden hoefden geen boete te betalen. Van 1 juli 2014 tot 1 juli 2015 gold een boete van dertig procent en na 1 juli 2015 werd een boete van zestig procent van toepassing. Tijdens het verruimde regime hebben zich 12.605 inkeerders bij de Belastingdienst gemeld en vanaf 1 juli 2014 tot medio augustus 2015 nog eens 1.900. Het totale ingekeerde vermogen bedraagt vanaf 1 januari 2011 ongeveer 5,5 miljard en dat bedrag kan nog groeien als resultaat van nog lopende onderzoeken.

Het gemiddelde ingekeerde vermogen per inkeerder in deze periode was ongeveer € 412.965. Het overgrote deel van de inkeerders is ouder dan zestig jaar (70 procent) en de meesten keren in met vermogen uit Zwitserland, Luxemburg en België. De verdeling van het aantal inkeerders over de segmenten Grote Ondernemingen, mkb en particulieren is als volgt: 2, 38 en 60 procent. De totale opbrengst van de verruimde inkeerregeling voor de Belastingdienst tot 1 juli 2015 was ongeveer € 600 miljoen. Dit bedrag zal nog toenemen als alle inkeerverzoeken zijn afgehandeld. De gemiddelde opbrengst per persoon in deze periode ligt op € 55.000.

De Belastingdienst voert nog andere projecten uit om zwart vermogen in het buitenland te detecteren. Het gaat hierbij onder andere om de projecten KB Lux (totale opbrengst tot 1 juli 2015: € 239 miljoen), Zwitserse vestiging HSBC Bank (zogenaamde Lagarde lijst, met een totale opbrengst van ongeveer € 2,2 miljoen), Belgische rente ( totale opbrengst van ruim € 4 miljoen), rekeningen van niet-ingezetenen (NIG, met een belastingopbrengst tot nu toe van € 31 miljoen) en het project Afgezonderd Particulier Vermogen (APV, met een belastingopbrengst in de eerste helft van 2015 van € 65 miljoen).

Verder is een aantal pilots gestart, zoals de behandeling van de zogenoemde 'stille inkeerders'. Dit zijn belastingplichtigen die verzwegen buitenlands vermogen ineens - zonder enige ruchtbaarheid - in box 3 aangeven zonder zich rekenschap te geven over het verleden. Daarnaast is de pilot 'Debit - Credit Cards' op basis van eerdere analyses onlangs uitgebreid. Hierbij gaat het om belastingplichtigen met tegoeden in het buitenland, die gebruik maken van in het buitenland uitgegeven debit- en creditcards.

Programma zeer vermogende personen

Mede naar aanleiding van de aanbeveling van de Oeso om meer gerichte aandacht te besteden aan zeer vermogende belastingplichtigen, heeft de Belastingdienst een programma zeer vermogende personen (programma ZVP) in het leven geroepen dat eindigt in 2016. In de loop van 2016 zal er een beslissing worden genomen over de invulling hiervan naar de toekomst.

In het programma ZVP worden integraal inkomen, vermogen, winst, schenking, vererving, private equity, vermogensrendement, ANBI, natuurschoonwet en estate planning meegenomen. Het programma ZVP heeft de opdracht te onderzoeken hoe de fiscale behandeling van de ZVP het best kan worden vormgegeven en hoe de Belastingdienst dat kan organiseren. De behandeling zou volgens de Oeso vergelijkbaar kunnen zijn met de enhanced relationship, die we in Nederland kennen bij grote ondernemingen. In aansluiting op de binnen de Oeso gehanteerde definities en (inter)nationale publicaties richt het programma zich op personen met een vermogen van € 25 miljoen of meer, die in Nederland belastingplichtig zijn.

• Zestiende halfjaarsrapportage van de Belastingdienst