Nieuws 23 juli 2015

'Zicht op compensatie slachtoffers renteswaps'

In de afgelopen weken melden steeds meer slachtoffers van renteswaps dat de banken zijn begonnen met het uitkeren van schadevergoedingen.

Dit blijkt onder meer uit berichtgeving in De Volkskrant. Zowel ANB Amro als de Rabobank zouden steeds meer klanten compenseren voor de geleden schade door rentederivaten. Rentederivaten zijn producten waarmee bedrijven zich kunnen indekken tegen een stijgende rente. Als de rente echter daalt tijdens de looptijd van het derivaat, moeten eigenaren vaak hoge bedragen betalen aan de verstrekker.

De producten werden in grote hoeveelheden verkocht vlak voor de financiële crisis, toen rentedalingen nog niet of nauwelijks aan de orde waren. Veel afnemers hadden echter geen idee van de negatieve gevolgen bij een dalende rente. Al gauw werd duidelijk dat banken hun klanten slecht geadviseerd hadden, en ondernemers niet goed genoeg hadden gewezen op de risico’s van deze complexe financiële producten.

Ook buiten Nederland bleek het op grote schaal misgegaan te zijn met rentederivaten; veel gedupeerde klanten in heel Europa beschuldigden hun banken van het schenden van hun zorgplicht. In Engeland was het verzet succesvol: de toezichthouder gaf een groep klanten die tegen de banken in actie waren gekomen gelijk, waardoor de banken ongeveer zes miljard euro hebben gereserveerd voor schadevergoedingen, waarvan inmiddels twee miljard is uitgekeerd.

De AFM stelde ook in 2013 in Nederland een onderzoek in en droeg banken op om alle rentederivatendossiers te herbeoordelen. Dit proces ging echter moeizaam; de banken gaven aanvankelijk bijna geen informatie over de dossiers en die informatie was ook nog eens van slechte kwaliteit. Frank Wijn van Wijn Bancair Advies: "De eerste reacties van de banken op de vragen van de AFM waren qua inhoud bedroevend; het leek wel alsof een stelletje pubers de vragen hadden beantwoord."

De AFM tikte de banken op de vingers, waarna de kwaliteit verbeterde. Medio 2015 meldde de AFM echter dat de banken nog altijd veel te traag waren met het verwerken van de dossiers. In hetzelfde bericht zei de AFM echter dat de banken "tot dusver rapporteren dat er relatief weinig dossiers zijn waarin niet-passend advies of ongeschikte dienstverlening aan de orde was". Dit leek geen goed teken voor de gedupeerde mkb-ers.

Toch lijkt er nu iets op gang gekomen te zijn bij de banken. Frank Wijn: "We zien dat er steeds meer klanten gecompenseerd worden door de banken, waarschijnlijk omdat de banken zich ook realiseren dat er veel rechtszaken dreigen. De ABN Amro heeft dit jaar bijvoorbeeld twee voormalige werknemers van de AFM in dienst genomen en twee advocaten van NautaDutilh, die zich bezighouden met deze dossiers. Waarschijnlijk zien de banken ook in dat de 'Engelse oplossing', oftewel, het compenseren van de slachtoffers in plaats van verwikkeld te raken in honderden dure rechtszaken, waarschijnlijk de goedkopere oplossing is. Zeker nu ook rechters in Nederland de kant beginnen te kiezen van de gedupeerden. Het ziet ernaar uit dat de bal eindelijk van de heuvel begint te rollen."