Nieuws 06 maart 2015

'Corporaties nog altijd naïef over derivaten'

Achttien corporaties doen momenteel op aandringen van het Centraal Fonds Volkshuisvesting (CFV) intern onderzoek of laten forensisch onderzoek uitvoeren naar de rol van tussenpersonen en adviseurs bij derivatentransacties.

Dit blijkt uit een brief die de financieel toezichthouder op de corporatiesector op 2 maart stuurde aan de minister voor Wonen en Rijksdienst. Het merendeel van de corporaties heeft volgens het CFV beperkte aandacht voor de beheersing en preventie van integriteitsrisico's. Verder hebben de onderzochte corporaties weinig kennis van de dienstverlening door deze tussenpersonen en hun verdienmodel.

CFV vroeg afgelopen augustus een selectie van 27 corporaties de rol van tussenpersonen te onderzoeken omdat er signalen waren die vragen opriepen over de integriteit en onafhankelijke rol van diverse van deze personen.

Het CFV verbaast zich er in de brief over dat de meeste corporaties ‘geen of slechts in beperkte mate op eigen initiatief’ aandacht hebben besteed aan de integriteitsrisico’s samenhangend met hun treasury-activiteiten. 'Dit ondanks de gebeurtenissen rondom Vestia en de informatie die uit de Parlementaire Enquête voor Woningcorporaties naar voren is gekomen.'

In gesprekken met de besturen en/of raden van toezicht van de corporaties kwam naar voren dat deze zich ‘in eerste instantie veelal niet gehouden voelden om op eigen initiatief te onderzoeken of onregelmatigheden hebben plaatsgevonden bij de treasury-activiteiten’, aldus het CFV in de brief. Opvallend hierbij is dat dit ‘met name het geval bleek te zijn bij die corporaties waar de signalen het meest concreet waren’.

Dat bleek naïef. Inmiddels is bekend dat het Openbaar Ministerie breder in de corporatiesector fraudeonderzoek doet, onder meer als gevolg van een gedocumenteerde melding door CFV.

CFV concludeert dat verbeteringen mogelijk en noodzakelijk zijn voor de beheersing van integriteitsrisico's binnen de corporatiesector. Integriteit speelt niet alleen bij allerlei treasury-transacties een rol, maar ook bij andere adviezen en transacties waarmee veel geld is gemoeid zoals bij aanbestedingen, projectontwikkeling, inkoopcontracten en bijvoorbeeld bij de komende scheiding voor DAEB/niet-DAEB vastgoed.

Corporaties moeten volgens de toezichthouder goed nagaan hoe onafhankelijk een adviseur daadwerkelijk is, in wiens belang de adviseur werkt en hoe zijn verdienmodel in elkaar zit. 'En zorg dat je als bestuurder en als commissaris over minimale kennis beschikt over de materie waarover je advies inhuurt. De houding, cultuur en gedrag van corporaties vergen op dit vlak nadrukkelijke aanpassing.'