Nieuws 21 oktober 2015

Reacties op EC-besluit Starbucks

Vandaag werd bekend dat de Europese Commissie de deal tussen de Nederlandse Belastingdienst en het Amerikaanse koffiebedrijf Starbucks een illegale vorm van staatssteun vindt.

Dat oordeelde EU-commissaris Margrethe Vestager (Mededinging) woensdag. Nederland moet minimaal twintig miljoen euro aan illegale staatssteun terugvorderen bij het bedrijf, maar krijgt geen boete. De Nederlandse fiscus moet aan de hand van recente cijfers bepalen hoe hoog het bedrag precies uitpakt. Hieronder een greep uit de reacties.

Reactie Kabinet

"Het kabinet is verbaasd over het besluit van de Europese Commissie dat Starbucks staatssteun zou hebben gekregen." Dat heeft staatssecretaris Eric Wiebes van Financiën laten weten in reactie op het oordeel van Brussel dat de belastingdeal met het Amerikaanse koffiebedrijf niet door de beugel kan.

Het kabinet gaat het besluit bestuderen en binnen enkele weken de Tweede Kamer informeren over de vervolgstappen, aldus Wiebes. Volgens hem zijn de geldende internationale regels toegepast bij de afspraken die de fiscus heeft gemaakt met Starbucks. Wiebes wijst erop dat Brussel eerder heeft geoordeeld dat Nederland "een robuust en gedegen" systeem heeft van belastingafspraken met multinationals, de zogeheten taxrulings.

In de deal met Starbucks worden belastingen geïnd over de winst die het bedrijf maakt met het branden van koffiebonen in Nederland. Maar omdat de intellectuele eigendomsrechten van Starbucks niet in Nederland zitten, worden de royalty’s voor het gebruik ervan niet in Nederland belast.

Volgens Wiebes is dat allemaal in lijn met richtlijnen van de Oeso, de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling. "De methode die Nederland in het dossier Starbucks Manufacturing heeft gebruikt, is internationaal erkend en leidt ertoe dat binnen het Starbucks-concern dezelfde prijzen worden gehanteerd als tussen onafhankelijke partijen", aldus Wiebes.

Reacties politieke partijen

Staatssecretaris Eric Wiebes van Financiën heeft wat regeringspartij de PvdA betreft "heel wat uit te leggen" over de door Brussel afgekeurde belastingafspraken met de Amerikaanse koffieketen Starbucks. PvdA-Kamerlid Ed Groot zegt dat in reactie op het oordeel van de Europese Commissie, die de deal met Starbucks illegaal vindt.

"Wij zijn erg geschrokken van de uitspraak van de commissie. Wiebes zegt dat alle regels zijn nageleefd, maar wij zijn daar niet bij voorbaat van overtuigd. Ik ga ervan uit dat Brussel niet over een nacht ijs is gegaan", aldus Groot. Voor hem is het onacceptabel als multinationals hun belastingplichten ontlopen terwijl burgers en het midden- en kleinbedrijf wel gewoon belasting betalen. Als grote bedrijven worden bevoordeeld, moet de wet worden aangepast, vindt Groot. "Daar zullen we het kabinet aan houden."

De VVD is verrast door de uitspraak van de commissie. "Als de afspraak fout is, is die fout. Maar laten we nu niet doen alsof alle afspraken met de Belastingdienst verkeerd zijn. De Belastingdienst werkt goed. En afspraken zijn voor het belang voor ons vestigingsklimaat, dus banen. Alle landen maken ze. Uit de stukken van de Oeso blijkt dat Nederland een stevig belastingstelsel heeft dat juist misbruik aanpakt", zegt VVD-Kamerlid Helma Neppérus.

Oppositiepartijen SG en GroenLinks willen dat het kabinet stopt met de belastingdeals, de zogeheten taxrulings. "Blijkbaar is de deal tussen multinational Starbucks en de Belastingdienst niet zo zuiver als staatssecretaris Wiebes van Financiën ons altijd heeft willen doen geloven. Het heeft er alle schijn van dat Nederland een oogje dichtknijpt bij het ontwijken van belasting door het internationale grootbedrijf", zegt SP-Kamerlid Arnold Merkies.

GroenLinks-Kamerlid Rik Grashoff noemt het onacceptabel dat de deal niet wettig blijkt te zijn. "De deur wagenwijd openen voor belastingontwijkende multinationals zoals Starbucks - dat is de wereld op z’n kop."

Steven van Weyenberg (D66) spreekt van een stevige veroordeling door de Europese Commissie. "Een aantrekkelijk vestigingsklimaat is belangrijk, maar Nederland moet zich natuurlijk wel aan de regels houden. De staatssecretaris heeft nu heel wat uit te leggen."

Reactie Oxfam Novib

Het oordeel van de Europese Commissie dat de belastingdeal tussen Starbucks en de Nederlandse fiscus niet door de beugel kan, is een steun in de rug in de strijd tegen internationale belastingontwijking door grote internationale bedrijven, zegt Oxfam Novib in een reactie.

De hulporganisatie roept de Commissie op nu door te pakken en ook uitgebreid onderzoek te doen naar de meer dan driehonderd gevallen van mogelijke belastingontwijking door grote bedrijven, die vorig jaar in de zogenoemde LuxLeaks-zaak naar buiten kwamen.

"Het is onaanvaardbaar dat grote bedrijven niet hun eerlijke aandeel aan belastingen betalen. Wereldwijd lopen overheden daardoor inkomsten mis, die hard nodig zijn om iets te doen aan de extreme ongelijkheid, en waar gezondheidszorg, onderwijs en andere publieke diensten verbeterd kunnen worden. Om het vertrouwen van burgers in het belastingstelsel te herstellen moet de EU aanvullende maatregelen nemen tegen belastingontwijking", zegt belastingdeskundige Esmé Berkhout van Oxfam Novib.

Reactie Amerikaanse Kamer van Koophandel in Nederland

Het negatieve oordeel van de Europese Commissie over de belastingdeal tussen Starbucks en de fiscus, kan "grote negatieve gevolgen" hebben voor het Nederlandse vestigingsklimaat, meent de Amerikaanse Kamer van Koophandel in Nederland (AmCham). De organisatie roept de Nederlandse regering op bezwaar aan te tekenen.

De organisatie wijst er net als VNO-NCW op dat Brussel voorbijgaat aan de internationale regels die de Oeso heeft vastgesteld. "Deze uitspraak is ontluisterend. Door de Oeso-regels af te doen als kunstmatig en complex en deze naast zich neer te leggen, creëert de Europese Commissie grote onzekerheid over de fiscale gevolgen voor buitenlandse investeringen in Nederland.

Dit heeft een direct effect op nieuwe investeringen en toekomstige werkgelegenheid. Onzekerheid over zo'n wezenlijke component van een investering is voor veel bedrijven onacceptabel", zegt fiscaal woordvoerder Arjan van der Linde van AmCham.

Bron: ANP