Nieuws 24 december 2013

Minister: 'Nevenfuncties hoogleraren geen probleem, mits bekend'

Dat hoogleraren tevens werken bij een accountantskantoor of elders in de financiële sector is geen probleem voor hun onafhankelijkheid als wetenschapper, mits daarover openheid bestaat.

Dat antwoordt minister Jet Bussemaker van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) op vragen van Kamerlid Jesse Klaver (GroenLinks) over belangenverstrengeling van hoogleraren in de financiële sector.

Directe aanleiding voor de vragen was een publicatie in de Groene Amsterdammer, waarin werd becijferd dat van de bijna zeshonderd hoogleraren economie, finance, accountancy, bedrijfskunde en fiscaal recht 44 procent één of meer nevenfuncties heeft in het bedrijfsleven. Nog eens zeventien procent is actief in de (semi-)publieke sector.

In de top vijf van organisaties met de meeste gelieerde hoogleraren staan alle big four accountantskantoren. Zij hebben de meeste hoogleraren in huis, in totaal 43, vaak als partner.

De minister herhaalt het al door een toenmalige staatssecretaris gegeven antwoord dat de nevenfuncties aangeven dat universiteiten steeds meer betrokken raken bij de samenleving en dat dit een goede zaak is. "Wij zien geen reden om hierover anders te denken als het gaat om hoogleraren met nevenfuncties in de financiële sector. Waar het vervolgens wel om gaat is dat de afspraken over transparantie worden nageleefd."

"Met de universiteiten is afgesproken dat hoogleraren hun nevenfuncties vermelden op de profielpagina's op de website van de universiteit en dat deze informatie actueel wordt gehouden."

De meerderheid van de hoogleraren in de Commissie Structuur Nederlandse Banken heeft banden met de financiële sector. Naar aanleiding van dat voorbeeld stelde Kamerlid Klaver de vraag of dit niet het risico geeft dat de ‘slager zijn eigen vlees keurt'.

Dat risico ziet de minister niet. "Het vervullen van dergelijke nevenfuncties acht ik geen belemmering voor onpartijdige vervulling van het lidmaatschap van deze adviescommissie. Een dergelijke nevenfunctie is geen reden om aan te nemen dat de betrokken hoogleraren afhankelijk zijn van de financiële instelling waarbij zij hun nevenfunctie vervullen."

Op de vraag of ze er van op de hoogte is dat universiteiten in de praktijk niet voldoen aan de regels van de VSNU (Vereniging van Samenwerkende Nederlandse Universiteiten) over transparantie over nevenfuncties van hoogleraren, en of ze bereid is om actief maatregelen te nemen zodat dit wel gebeurt, antwoordt de minister:

"In de beantwoording van diverse vragen over nevenfuncties van hoogleraren is het belang van transparantie voortdurend onderstreept. In de antwoorden op de schriftelijke vragen van het lid Mohandis en het lid Van Dijk is aangegeven dat door de koepel van universiteiten (VSNU) onlangs de naleving van afspraken over het openbaar maken van nevenfuncties bij de instellingen is getoetst. Uit de toetsing blijkt dat hoogleraren hun nevenfuncties doorgaans vermelden op de profielpagina's op de website van de universiteit en dat universiteiten op verschillende manieren borgen dat die informatie zo actueel mogelijk is. Dat gebeurt bijvoorbeeld via toetsing van de juistheid van gegevens of door het terugkerend te bespreken in functioneringsgesprekken. Ik blijf over dit onderwerp met de VSNU in gesprek. Signalen dat er zaken misgaan, zal ik daarbij aankaarten."