Nieuws 11 december 2013

Curatoren Econcern: 'PwC keurde jaarrekeningen onterecht goed'

De geconsolideerde jaarrekeningen 2006 en 2007 van het failliete duurzame energiebedrijf Econcern zijn onjuist en hadden door de accountant, PwC, niet van een goedkeurende verklaring mogen worden voorzien. De curatoren van het concern hebben in oktober een tuchtklacht ingediend.

Dat schrijven de curatoren in hun vandaag gepubliceerde elfde openbare verslag over het failliete concern. Onderdeel van dit verslag vormt een rapport waarin wordt ingegaan op de ontwikkelingen binnen Econcern in de jaren 2006-2009 en waarin de oorzaken van het faillissement worden geanalyseerd.

Het complete persbericht:

De curatoren van Econcern hebben heden hun elfde openbare verslag uitgebracht. Onderdeel van dit verslag vormt een rapport waarin wordt ingegaan op de ontwikkelingen binnen Econcern in de jaren 2006-2009 en waarin de oorzaken van het faillissement geanalyseerd worden.

De curatoren concluderen onder meer dat de geconsolideerde jaarrekeningen 2006 en 2007 van Econcern onjuist zijn en niet door de accountant, PwC, van een goedkeurende verklaring hadden mogen worden voorzien. Over 2006 presenteerde Econcern een omzet van € 239 miljoen en een netto-winst van € 43,5 miljoen, terwijl in werkelijkheid de omzet over dat jaar slechts ongeveer € 133 miljoen bedroeg en er nauwelijks winst werd gemaakt. Over 2007 presenteerde Econcern een omzet van € 443 miljoen en een netto-winst van € 85,9 miljoen, terwijl in werkelijkheid de omzet over dat jaar in de orde van € 200 miljoen lag en Econcern enkele tientallen miljoenen verlies leed.

Voor een nadere toelichting met betrekking tot de geconstateerde verschillen tussen de door Econcern over 2006 en 2007 gepubliceerde en de daadwerkelijk gerealiseerde cijfers verwijzen curatoren naar hoofdstuk 3 van hun rapport.

Door haar vermogen en resultaten in 2006 en 2007 structureel veel te positief te presenteren, wekte Econcern naar buiten toe ten onrechte de schijn een solide financiële basis te hebben. In werkelijkheid beschikte Econcern door grote operationele verliezen in 2007 in het eerste kwartaal van 2008 nauwelijks nog over liquiditeiten.

Econcern kon in het voorjaar van 2008 slechts overleven door een overbruggingsfinanciering van SHV van € 40 miljoen en vervolgens nieuw garantievermogen van € 240 miljoen (met de opbrengst waarvan de overbruggingsfinanciering werd afgelost) aan te trekken. Dat gebeurde op basis van het Business Plan 2008-2012 dat veel te optimistisch en op tal van punten zelfs volkomen irrealistisch was. Terwijl de werkelijke omzet in 2007 ca. € 200 miljoen bedroeg en het werkelijke resultaat zwaar negatief was, prognosticeerde Econcern voor 2012 een omzet van € 8,3 miljard (meer dan het 40-voudige) en een netto-winst van ruim € 1,3 miljard. Het plan had een veel te wankele financiële basis waardoor het risico van discontinuïteit voor Econcern ondanks de aanvulling van het garantievermogen, niet werd weggenomen.

Reeds korte tijd later bleek dat het aangetrokken garantievermogen zo snel "verbrandde" als gevolg van grote operationele verliezen en de verstrekking door Econcern van zeer aanzienlijke voorfinancieringen ter zake van de ontwikkeling van omvangrijke projecten die vooralsnog geen operationele opbrengsten genereerden, dat zich spoedig een nieuwe liquiditeitscrisis aandiende.

Vanaf december 2008 kwam Econcern wederom in grote financiële problemen. Zij leed over 2008 een verlies van € 238 miljoen. Omdat de aandeelhouders van Econcern in maart 2009 geen nieuw garantievermogen wilden verstrekken en het bankensyndicaat kort nadien niet bereid was de financiering van € 150 miljoen te continueren, was het faillissement van Econcern in juni 2009 onvermijdelijk.

Schuldeisers hebben in de faillissementen van Econcern en dochtervennootschappen in totaal voor afgerond € 1 miljard aan vorderingen ingediend, waarvan een deel door curatoren wordt betwist. Aandeelhouders (SHV, Rabobank en Delta Lloyd) hebben daarnaast voor afgerond € 250 miljoen aan kapitaal ingebracht, dat als verloren moet worden beschouwd. Tot heden is € 85 miljoen aan actief gerealiseerd.

Curatoren hebben in oktober 2013 een tuchtklacht ingediend tegen de controlerend accountant van PwC wegens het ten onrechte afgeven van een ongeclausuleerde goedkeurende verklaring bij de (geconsolideerde) jaarrekening 2007 van Econcern.

Omtrent de vraag in hoeverre er aanleiding bestaat tot aansprakelijkstelling van PwC en van de bestuurders en commissarissen van Econcern die voor 1 juli 2008 in functie zijn getreden, zullen curatoren in hun volgende openbare verslag nadere mededelingen doen. Er bestaat op basis van de bevindingen in het rapport geen aanleiding tot aansprakelijkstelling van bestuurders en commissarissen van Econcern die na 1 juli 2008 in functie zijn getreden.

Reactie PwC:
PwC bestrijdt in een persverklaring de conclusies van curatoren voor wat betreft de aangekaarte verslaggevingsonderwerpen en de opmerkingen aan het adres van PwC. De organisatie kondigt aan haar opvattingen "uitvoerig en adequaat onderbouwd in te zullen brengen" in de door de curatoren aanhangig gemaakte tuchtprocedure.

• Download het faillissementsverslag en het onderzoeksrapport van de curatoren
• Lees de persverklaring van PwC