Nieuws 15 november 2013

Zalm: 'Alternatieve financiering kan niet zonder banken'

ABN Amro praat met institutionele beleggers over nieuwe vormen van kredietverlening aan het mkb. Volgens bestuursvoorzitter Gerrit Zalm kunnen alternatieve financieringsvormen niet succesvol zijn zonder de medewerking van banken.

Dat zei de ABN Amro-topman gisteren tijdens de uitreiking van de Sijthoff-prijs 2013.

De bank werkt aan de ontwikkeling van fondsen waarin grote beleggers, zoals pensioenfondsen en verzekeraars, rechtstreeks kunnen investeren in kredietportefeuilles. "Hierbij delen institutionele investeerders één op één mee in de risico's en rendementen van een kredietportefeuille", aldus Zalm.

Met name de kredietverlening aan het mkb staat onder druk, maar zowel vraag- als aanbodfactoren spelen daarbij een rol, benadrukt Zalm. "De kredietbehoefte neemt al ruim vier jaar af. Anders gezegd, er is simpelweg minder vraag naar krediet. Bancaire terughoudendheid is dus één helft van het verhaal."

Alternatieve financieringsbronnen spelen nauwelijks een rol, stelde Zalm. Dat blijkt uit enquêtes door De Nederlandsche Bank. "Daarmee bedoel ik niet te zeggen dat er geen ruimte is. Een voorbeeld is de kredietunie waarbij een gesloten groep van ondernemers elkaar financieren. Verder biedt de non-profitinstelling Qredits in ons land microkredieten aan."

Crowdfunding, financiering door partijen via internet, is weliswaar een populair gespreksonderwerp, maar kwantitatief verwaarloosbaar. Als voorbeeld noemt Zalm het door ABN AMRO opgezette eigen crowdfunding platform SEEDS. Daarmee zijn succesvolle financieringen opgehaald, maar het totale volume aan financiering in Nederland via zulke platformen, is zeer beperkt.

"Kredietverlener ben je niet zomaar. Het aantrekken van spaargeld en verwerken van betalingsverkeer is minder specifiek dan kredietverlening. Kredietverlening is een vak, beoordeling van kredietrisico's is een ambacht, dat komt je niet zomaar aanvliegen. Bovendien betekent bankieren anno 2013 je onderwerpen aan een zeer omvangrijk pakket regelgeving."

Daarom heeft een bank volgens Zalm een zekere schaalgrootte nodig om levensvatbaar te zijn. "Vanwege deze ‘gedwongen' schaalgrootte is in mijn ogen het model van kleinere kredietunies minder toekomstvast."

Wel ziet hij mogelijkheden voor initiatieven die gebruikmaken van de infrastructuur en expertise van een bank. "Hierbij delen institutionele investeerders één op één mee in de risico's en rendementen van een kredietportefeuille die is samengesteld en beoordeeld door de bank. Het mes snijdt hierbij aan twee kanten: a) de institutionele investeerders kunnen rechtstreeks investeren in de kredietportefeuille, waarbij gebruik wordt gemaakt van de infrastructuur en expertise van de bank en b) de bank kan haar klanten blijven bedienen, ook in tijden dat haar balans wellicht onder druk komt door regelgeving, concentratierisico's, funding of kapitaalschaarste."

"Bij ABN AMRO zijn we verschillende initiatieven aan het ontwikkelen die dit mogelijk maken. Dit gebeurt zowel op mkb-gebied als bij scheepvaartfinanciering en de financiering van grondstoffenhandel."