Nieuws 22 februari 2012

Supreme Court: alleen aansprakelijk na toegestaan gebruik

KPMG US hoeft een opgelegde schadevergoeding van 38 miljoen dollar niet te betalen. Accountants zijn alleen aansprakelijk tegenover derden wanneer zij ermee akkoord zijn gegaan dat die derden hun (audit)rapporten gebruiken voor de gewraakte transactie. Dat heeft het US Supreme Court vorige week gezegd.

KPMG is de huisaccountant van Papel Giftware als Cast Art Industries in 2000 wil fuseren met deze onderneming. Na uitgebreid advies van advocaten, investment bankers en accountants besluit Cast de fusie door te zetten. Daarvoor leent Cast 22 miljoen van PNC Bank. KPMG is op dat moment bezig met de controle van Papels jaarrekeningen over 1998 en 1999.

In september 2000 brengt KPMG verslag uit over de afgeronde audits bij Papel. Het kantoor schrijft in een begeleidende brief aan het audit committee dat Papel sinds 31 december 1999 niet voldeed aan sommige leningvoorwaarden. En dat dat substantiële twijfels doet rijzen over de continuïteit.

Cast Art krijgt kopieën van de controlebevindingen en geeft deze aan de bank. Drie maanden later voltooien Papel en Cast de fusie. Uit de bevindingen blijkt dat Papel opbrengsten heeft geboekt van goederen die nog niet waren geleverd en andere omzetten heeft geantedateerd. Cast Art claimt de schade. Want als zij dit eerder had geweten, had de onderneming de fusie afgeblazen..

Een juryrechtbank is het met Cast Art eens en zegt dat KPMG 31,8 miljoen dollar moet betalen. In hoger beroep gaat daar 1,8 miljoen van af. Tegen de tijd dat het Supreme Court zich over de zaak buigt, is de schadevergoeding inclusief rente opgelopen tot 38 miljoen.

Volgens het US Supreme Court hoeft KPMG de 38 miljoen niet te betalen. De Accountant Liability Act stelt als voorwaarde voor aansprakelijkheid tegenover derden dat de accountant:

• ten tijde van het contract met de cliënt wist dan wel toestaat dat de cliënt de geleverde dienst na afloop van het contract ook ter beschikking stelt aan de eisende derde;
• wist om welke derde en welke transactie het precies ging;
• wist dat het de bedoeling van de eisende derde was om bij die transactie te vertrouwen op de dienst van de accountant;
• direct (in woord of gedrag) aan de eiser heeft duidelijk gemaakt dat hij deze bedoeling van de eiser begreep.

Het Hooggerechtshof legt de voorwaarden zeer strikt uit, aangezien het de bedoeling van de Accountant Liability Act is de aansprakelijkheid zoveel mogelijk te beperken tot de contractuele band tussen accountant en opdrachtgever. Volgens het Hof wist KPMG, toen het kantoor in november 1999 afsprak de audit uit te voeren, niet dat dit onderzoek een rol zou kunnen spelen in de latere fusie.

Maar ook al zou KPMG hebben geweten dat Cast Art de onderzochte jaarrekeningen zou gebruiken voor een besluit over wel of niet doorgaan met de fusie dan is dat volgens het Hooggerechtshof niet genoeg. De wet vereist dat de accountant toestemming geeft voor het beoogde gebruik door de eiser. En niet dat de accountant daarvan alleen maar op de hoogte is.