Controle en advies bij oob’s gescheiden, kantoorroulatie na acht jaar
Op dinsdag 14 februari 2012 heeft de Tweede Kamer drie amendementen bij de Wet op het accountantsberoep aangenomen met ingrijpende gevolgen voor het functioneren van de accountantsmarkt en accountantsorganisaties bij organisaties van openbaar belang (oob's). Hierna moet alleen de Eerste Kamer zich nog over de wet uitspreken.
CDA-Kamerlid Elly Blanksma zocht aan het begin van de stemmingen tevergeefs een kamermeerderheid om het debat over de accountancy te heropenen en stemming daarmee uit te stellen. Zij meende dat er met de brief van Actal aan de Tweede Kamer over de amendementen op de Wet op het accountantsberoep sprake was van nieuwe informatie.
Een door Ronald Plasterk (PvdA), Ewout Irrgang (SP) en Bruno Braakhuis (GroenLinks) ingediend amendement (33025, nr. 18) maakt een einde aan het verlenen van adviesdiensten bij controleklanten: "De accountantsorganisatie die wettelijke controles verricht bij een organisatie van openbaar belang, verricht naast controlediensten geen andere werkzaamheden voor die organisatie."
Alleen een zeer beperkt aantal met name genoemde diensten blijft toegestaan: de controle van tussentijdse rapportages, het bestuursverslag, het corporate governance-verslag, het verslag risicomanagement en het maatschappelijk verslag. Op het laatste moment is daar nog aan toegevoegd "de waarmerking van staten ten behoeve van de toezichthouder zoals bedoeld in de Pensioenwet (artikel 147, lid 5) en de Wet op het financieel toezicht (artikel 3:72, lid 7)".
Een tweede amendement (33025, nr. 19), ingediend door Roland van Vliet (PVV), verplicht oob's om na acht jaar te wisselen van controlerende accountantsorganisatie. Daarna moet er een afkoelingsperiode van twee jaar zijn, voordat hetzelfde kantoor weer de wettelijke jaarrekeningcontrole mag doen.
Wel is aan het amendement nog een overgangsregeling toegevoegd. "Deze bepaling wordt beoogd later in werking te treden dan de overige onderdelen van de wet middels de reeds in het wetsvoorstel opgenomen inwerkingtredingsbepaling. De inwerkingtreding van deze bepaling zal naar verwachting plaatshebben op 1 januari 2014. Hierdoor wordt een periode van overgang gecreëerd."
Ook een door PvdA, PVV, SP en GroenLinks ingediend amendement (33025, nr. 15) over het verwijderen van de zogenoemde Chinese Walls binnen de Autoriteit Financiële Markten tussen het toezicht op accountantsorganisaties en op financiële verslaggeving, haalde een meerderheid.
Tot nu toe kunnen deze twee afdelingen de bij hun toezicht opgedane informatie niet met elkaar uitwisselen, ook als dat vanuit hun taak bezien nuttig zou zijn. "Dit komt de kwaliteit, doortastendheid en snelheid van het toezicht niet ten goede", aldus de indieners in een toelichting.
Het amendement (33025, nr. 16) van CDA-Kamerlid Blanksma voor een beperkte opening in de Chinese Walls werd verworpen.
Een eveneens aangenomen amendement (33025, nr. 12) van SP en GroenLinks bepaalt dat oob's een voorgenomen accountantsbenoeming voortaan verplicht moeten melden aan de AFM.
Over het eigenlijke onderwerp van de Wet op het accountantsberoep, de fusie tussen de beroepsorganisaties NIVRA en NOvAA tot NBA, was tijdens de wetgevingsoverleggen geen discussie. De wet werd dan ook aangenomen.
De stemming over een door GroenLinks ingediende motie om kantoorspecifieke AFM-rapportages openbaar te maken wordt op verzoek van de minister uitgesteld tot de rapportage over de internetconsultatie over de accountswetgeving gereed is. Ook deze motie kan rekenen op een Kamermeerderheid.