Nieuws 20 december 2012

BDO: Financiële impact anticorruptie-regelgeving onderschat

De financiële impact die gepaard gaat met het niet voldoen aan anticorruptieregelgeving wordt door het bedrijfsleven onderschat. Dit stelt BDO Forensics & Litigation Support op basis van eerdere ervaringen bij opdrachtgevers.

Naast de mogelijke omvangrijke financiële schade kan ook reputatierisico worden gelopen, die meestal niet in concrete geldbedragen kan worden uitgedrukt.

Martijn Hin, binnen de consultancytak van BDO Accountants & Adviseurs verantwoordelijk voor Forensics & Litigation Support, pleit daarom voor meer aandacht voor anticorruptie regelgeving. "Bij veel internationaal georiënteerde niet-beursgenoteerde bedrijven in Nederland ontbreekt het aan structurele risicobeheersing op het gebied van anticorruptie. Terwijl de vereisten op dit gebied er zeker zijn, in elk geval voor ondernemingen die transacties voeren in Britse ponden of US dollars. Deze vereisten komen voort uit de UK Bribery act vanuit het Verenigd Koninkrijk en de FCPA vanuit de Verenigde Staten. De impact bij overtreding van deze regelgeving is groot vanwege de omvangrijke sancties die worden opgelegd door toezichthouders."

Impact van fraude

Hin omschrijft de impact van fraude als volgt: "Fraude kan worden onderscheiden naar de volgende drie categorieën: het onrechtmatig verkrijgen van voordeel, financiëleverslaggevingsfraude en corruptie. De impact voor de organisatie bij de eerste vorm van fraude, het onrechtmatig verkrijgen van voordeel, bestaat uit de waarde die direct van een onderneming wordt ontnomen. Bij financiëleverslaggevingsfraude is dit de indirecte waarde op basis van hetgeen in de boekhouding is verhuld. En in het geval van corruptie bestaat de impact veelal uit de sanctie die door een toezichthouder wordt opgelegd bij een geconstateerde overtreding van regelgeving. De omvang van een sanctie kan, naast imagoschade, oplopen tot tien procent van de jaaromzet van een organisatie en is daarmee enorm en in verhouding groter dan de hiervoor beschreven eerste twee genoemde categorieën van fraude."

De gevolgen op basis van de UK Bribery Act kunnen volgens Hin nog verder voeren, namelijk  richting het persoonlijk aansprakelijk stellen van de leiding van een onderneming, indien binnen de onderneming geen adequate maatregelen zijn genomen ter voorkoming van corruptie.

Corruptie

Ondernemingen in alle sectoren met transacties in Britse ponden of US dollars dienen in de interne beheersing maatregelen te hebben genomen om corruptie te voorkomen. Bij geconstateerde overtredingen van de anticorruptieregelgeving door toezichthouders, zoals de DOJ (ministerie van Justitie in de Verenigde Staten), kunnen de sancties oplopen tot in de miljoenen.

Voorbeelden hiervan zijn de omvangrijke sancties die in dit kader reeds aan Shell, Siemens en Daimler zijn opgelegd. Naar verwachting zullen toezichthouders in de komende jaren naast hun actieve rol richting multinationals, ook steeds meer aandacht geven aan andere bedrijven die in Nederland gevestigd zijn.

Hin: "Op basis van onze ervaring blijkt dat de meeste ondernemingen met internationale transacties, met uitzondering van organisaties in de financiële dienstverlening, geen of beperkte aandacht hebben voor het voldoen aan anticorruptieregelgeving. Beperkte aandacht bestaat in de praktijk uit het uitvoeren van risico-assessments op de impact van anticorruptieregelgeving op de organisatie. Hierbij is het de vraag of de risico's op de juiste wijze worden onderkend, maar ook of deze adequaat worden opgevolgd in het interne risicobeheersingssysteem."

Bij de risico-assessments blijkt volgens Hin dat de extraterritoriale werking (de reikwijdte) van de regelgeving vaak wordt onderschat. De feitelijke implementatie van internebeheersingsmaatregelen, zoals heldere uitgangspunten over anticorruptiemaatregelen die vanuit de top van de organisatie worden uitgedragen, maar ook due dilligence op partijen met wie zaken wordt gedaan en review en monitoring hierop, worden in de praktijk niet adequaat ingericht.

"Dit is per definitie onvoldoende om sancties te voorkomen of te beperken indien een overtreding van anticorruptieregelgeving wordt geconstateerd door een toezichthouder. Ondernemingen dienen namelijk aantoonbaar adequate internebeheersingsmaatregelen te hebben geïmplementeerd om te voldoen aan de anticorruptieregelgeving en zodoende omvangrijke sancties als gevolg van het overtreden van deze regelgeving te voorkomen."