Nieuws 20 november 2012

Waarderingsrapport en standaardmemorandum niet auteursrechtelijk beschermd

Een waarderingsrapport en een participatiememorandum zonder eigen, oorspronkelijk karakter zijn niet creatief genoeg om als auteursrechtelijk beschermd werk te worden aangemerkt, zegt de Rechtbank Maastricht.

Accountantskantoor RSM Wehrens, Mennen & De Vries kan daarom fluiten naar het honorarium dat het kantoor hiervoor in rekening heeft gebracht. 

RSM heeft in maart/april 2011 een participatiememorandum opgesteld voor een uitbater van een Vivant-winkel. In dat memorandum is een waardering opgenomen van de aandelen van de onderneming. Het accountantskantoor verstuurt hiervoor twee nota's van in totaal € 16.267,31. Voordat de nota's zijn betaald, gaat Vivant failliet. 

De rechtbank benoemt H.E.C. Savelkoul tot curator van Vivant. Met het oog op een mogelijke doorstart, zoekt de curator ondernemers die de activiteiten en activa van Vivant willen overnemen. Daarvoor geeft hij enkele kandidaten het memorandum. 

RSM probeert daarop het honorarium te claimen bij de curator, die volgens het kantoor een inbreuk heeft gemaakt op artikel 1 van de Auteurswet en daarvoor een schadevergoeding moet betalen ter grootte van het honorarium. 

In een nog niet-gepubliceerd vonnis (zaaknummer 463152 CV) wijst de kantonrechter van de Rechtbank Maastricht deze vordering af. Voor een auteursrechtelijke bescherming moet een "voortbrengsel een eigen, oorspronkelijk karakter" hebben en het persoonlijk stempel van de maker dragen. De vorm mag dus niet ontleend zijn aan een ander werk, maar moet het resultaat zijn van scheppende menselijke arbeid. Ofwel: van creatieve keuzes die voortkomen uit de menselijke geest. Als de vorm zo banaal of triviaal is dat daarachter geen creatieve arbeid van welke aard dan ook schuilt, valt het voortbrengsel buiten de auteursrechtelijke bescherming. 

Het participatiememorandum bestaat uit twee onderdelen, het daadwerkelijk memorandum en een waarderingsrapport van de aandelen. Omdat de waardering heeft plaatsgevonden aan de hand van algemeen aanvaarde richtlijnen, op basis van feitelijke informatie en met behulp van in de wetenschap ontwikkelde methoden, is dit soort waarderingsrapporten verstoken van een eigen, oorspronkelijk karakter en een persoonlijk stempel van de maker. 

Ook het memorandum is geen werk in de zin van de Auteurswet. De kantonrechter kan zich namelijk niet aan de indruk onttrekken dat de vorm van het memorandum is ontleend aan andere participatiememoranda die RSM heeft vervaardigd. De inhoud van het memorandum is niet meer dan een droge opsomming van feiten die Vivant aan RSM heeft verstrekt. Met de woordkeuze en zinsopbouw heeft de maker geen persoonlijk stempel op het memorandum gedrukt. 

De kantonrechter: "In iedere zin zijn keuzes te maken, maar wil het werk worden beschouwd als een auteursrechtelijk beschermd werk dan zal er toch op de een of andere manier sprake moeten zijn van enigszins creatieve keuze, en daarvan is in het memorandum niets gebleken."