Nieuws 15 november 2012

Integrated reporting bezig met opmars

Integrated reporting is bezig met een opmars, zo blijkt uit een analyse van PwC van de jaarverslagen 2011 van alle 25 AEX-fondsen, aangevuld met 15 andere grote Nederlandse ondernemingen.

Het peloton met een 'voldoende' steeg van een kwart naar driekwart en het aantal ondermaatse jaarverslagen nam sterk af. Slechts 10% van de onderzochte ondernemingen toont geen enkele verbetering in de kwaliteit van jaarverslaggeving. Daar staat tegenover dat de kritiek van beleggers en toezichthouders met name op onderdelen als strategische vordering en beloning gerechtvaardigd is. Bovendien is het verschil tussen koplopers en peloton erg groot.

Vorig jaar had een merendeel van de AEX-fondsen nog geen enkele stap genomen richting integrale publieke verantwoording over cijfers én maatschappelijk verantwoord ondernemen. "Het resultaat van dit jaar onderstreept dat ondernemingen een toenemende bereidheid tonen om over hun maatschappelijke rol en leiderschap publiek verantwoording af te leggen", zegt Robert van der Laan, partner integrated reporting bij PwC.

PwC verwacht dat de opmars van integrated reporting zal doorzetten. Er gaapt immers nog een groot gat tussen verwachtingen van stakeholders enerzijds en hoe bedrijven rapporteren over hun strategie-executie en waardecreatie anderzijds. Beleggers vragen om integrale verantwoording, omdat is aangetoond dat duurzame bedrijven minder risico's lopen. Belangengroepen vragen ernaar om te kunnen volgen hoe bijvoorbeeld het gebruik van de plofkip wordt teruggedrongen, of hoe het klantbelang in de financiële sector weer centraal wordt gesteld en hoe dat alles zich verhoudt tot de winstdoelstellingen. Jaarverslaggeving zal op deze aspecten aan relevantie moeten winnen.

In slecht 15% van de onderzochte jaarverslagen worden strategische doelen gekoppeld aan meetbare indicatoren waarmee voortgang kan worden beoordeeld. Bovendien maakt slechts 3% van de ondernemingen duidelijk hoe hun beloningsbeleid in verhouding staat tot hun strategie. Zo wordt niet of nauwelijks duidelijk gemaakt welke rol variabele beloning speelt bij het beheersen van risico's. Verder ontbreekt in de helft van de jaarverslagen samenhang tussen governance en de rest van de verslaggeving. Daardoor valt voor belanghebbenden, zoals aandeelhouders en belangengroepen, moeilijk op te maken hoe de cultuur is binnen de onderneming, hoe management samenwerkt en hoe effectief het bestuur is.

Hierdoor roepen beursfondsen maatschappelijke discussies voor een deel over zichzelf af, zegt Van der Laan. "Als je niet uitlegt wat de strategische werking is van variabele beloning, mag je ook niet van de buitenwacht verwachten dat ze een hoge beloning rechtvaardig achten."

Koplopers

De koplopers zijn Akzo Nobel, DSM, TNT Express, PostNL en Philips. Van der Laan: "Zij geven inzicht in hun maatschappelijke betekenis en laten samenhang zien tussen aandeelhouderswaarde en maatschappelijke waarde. Ze tonen hiermee de bereidheid het voortouw te nemen, en te willen investeren zonder dat ze daartoe door wetgeving worden verplicht. Het Nederlandse bedrijfsleven houdt hiermee wereldwijd een reputatie hoog."

De jaarverslagen zijn langs de meetlat van integrated reporting gelegd en beoordeeld op ruim 60 variabelen die ondernemingsprestaties duiden. Integrated reporting staat voor een nieuwe benadering van publieke verslaggeving. Het maakt een koppeling tussen enerzijds de strategie, governance en de financiële prestaties van een onderneming en anderzijds de sociale, duurzame en economische context waarin het opereert. Beleggers en andere belanghebbenden krijgen daardoor een beter inzicht in de wijze waarop de onderneming zijn strategie uitvoert en wat de impact daarvan is op de maatschappij. Dat is belangrijke informatie voor bijvoorbeeld institutionele beleggers bij hun keuze om wel of niet te investeren of voor consumenten om wel of niet producten te kopen.

Belangrijkste resultaten

• Gemiddeld scoren de AEX-fondsen op 52% van alle 60 aspecten van integrated reporting. Vorig jaar was dat 31%.
• AEX-fondsen rapporteren gemiddeld meer geïntegreerd dan het gemiddelde beursgenoteerde bedrijf in België, Duitsland, Frankrijk, Noorwegen en het Verenigde Koninkrijk. Alleen de FTSE-100 uit het Verenigd Koninkrijk presteert beter dan de AEX. Dit komt door het grote gat tussen goed en slecht presenterende: Nederland staat Europees gezien zowel in de top 3 van leiders als in de top 3 van achterblijvers.
• 6 op de 10 onderzochte ondernemingen integreert het thema duurzaamheid in de verslaggeving over de ondernemingstrategie
• De jaarverslagen scoren het best op het beschrijven van de strategie, omgevingsanalyse en financiële gegevens. Deze gegevens worden echter nog onvoldoende geïntegreerd met prestatie-indicatoren over strategie, governance en beloningsbeleid.
• De jaarverslagen scoren het slechts op het rapporteren over governance & remuneratie en de prestatie-indicatoren die de mate van succes van producten of dienstverlening duiden.
• Het rapporteren over risico's is sterk verbeterd over het afgelopen jaar: 9 van de 10 ondernemingen rapporteert over de risico's en de mitigatie ervan. Echter, slechts 4 van de 10 ondernemingen doet verslag over hoe hun risico's gedurende de tijd veranderen.

Draagvlak

Het draagvlak voor integrated reporting groei snel. Vanaf 2013 gaat de AFM haar vizier richten op integrale verantwoording. Van de onderzochte top 40 doen er bovendien zeven mee aan de wereldwijde pilot van de International Integrated Reporting Council (IIRC), een wereldwijd platform van bedrijven, toezichthouders en regelgevers. Doel is om voor einde 2013 tot een nieuw raamwerk te komen voor integrated reporting. Met dit normenkader moet de onderneming beter inzicht kunnen verschaffen in hun totale waarde, die wordt bepaald door alle strategische waardefactoren, niet alleen de financiële.