Verslaggevingsfraude: controller spant vaak samen met bestuurders
Uit promotieonderzoek van Kristina Linke, docent bij de vakgroep Accountancy van de Rijksuniversiteit Groningen, blijkt dat verslaggevingsfraude meestal niet alleen gepleegd wordt en dat het financiële middenkader, zoals de controller, vaak samenspant met bestuurders.
Linke, die morgen promoveert aan de Rijksuniversiteit Groningen, onderzocht verslaggevingsfraude aan de hand van 244 aanklachten in de periode 2000-2006 in de Verenigde Staten. Daarbij keek zij vooral naar de rol van de controller.
Uit het onderzoek blijkt dat de verslaggevingsfraude meestal niet alleen gepleegd wordt en dat het financiële middenkader, zoals de controller, vaak samenspant met bestuurders. De cfo en collega-bestuurders beschikken mogelijk niet over de gedetailleerde kennis die nodig is om de cijfers te manipuleren, reden waarom ze de controller erbij betrekken.
Hebzucht en samenspanning
Twee factoren hangen samen met de betrokkenheid van het financiële middenkader bij verslaggevingsfraude. De eerste factor heeft te maken met hebzucht en samenspanning. Het financiële middenkader is meer betrokken bij verslaggevingsfraude, naarmate er meer functies samenspannen en als er onder deze groepen tegelijkertijd een gedeelde drang is naar 'zelfverrijking'. Dat kan het geval zijn wanneer betere resultaten leiden tot hogere winsten bij het verkopen van aandelen.
De tweede factor betreft de financiële structuur van de onderneming in samenhang met het beloningsbeleid. Het financiële middenkader is meer betrokken naarmate de onderneming hogere schulden, een zwakker toezicht en een agressiever bonusbeleid kent.
Klokkenluiderregelingen
Het proefschrift beveelt onder meer aan nader te onderzoeken of een variabele beloning voor het financiële middenkader wenselijk is. Een vraag die zich opdringt is of de klokkenluiderregelingen voldoende zijn om het middenkader aan te moedigen vermeende fraude te melden. Meer inzicht in de interactie tussen de cfo en het financiële middenkader zou risicomanagers en commissarissen kunnen helpen risico's eerder te identificeren en daardoor fraudepreventie te verbeteren.
Kristina Linke (Duitsland, 1962) behaalde haar Diplom-Kaufmann aan de Technische Universität Berlin. Ze verrichtte haar promotieonderzoek bij de Faculteit Economie en Bedrijfskunde van de RUG en promoveert op 11 oktober bij prof.dr. J.A. Emanuels en prof.dr. T.L.C.M. Groot. De titel van het proefschrift is: 'Finance middle managers and financial statement fraud'.
Gerelateerd
Accountants verantwoordelijk voor zestig procent van ontdekte verslaggevingsfraude
Het meten van het succes van de accountant bij fraudebeheersing is best ingewikkeld, aldus Peter Schimmel. Hij reageert op berichtgeving over het jongste rapport...
Hoe het bankroete miljardenconcern SIGNA controleplicht ontdook
De Oostenrijkse SIGNA Gruppe beheerde miljarden euro's aan vastgoedinvesteringen. Nu de vennootschappen failliet zijn, vraagt men zich in Oostenrijk af: Hoe kon...
Minister: geen reden voor hardere aanpak verslaggevingsfraude
Minister Yeşilgöz van Justitie ziet geen noodzaak om verslaggevingsfraude harder aan te pakken, ondanks een oproep van accountant Leonard Vereecken.
Bestuur Juventus stapt op wegens onderzoek naar boekhoudfraude
De voltallige bestuurstop van de Italiaanse voetbalclub Juventus is opgestapt, inclusief voorzitter Andrea Agnelli. Aanleiding is lopend onderzoek van het OM van...
Student onderzoekt inzet AI voor opsporen van boekhoudfraude
Is boekhoudfraude te herkennen aan de hand van openbare jaarverslagen van beursgenoteerde bedrijven? Een PhD-student aan de Amsterdam Business School denkt van wel....