Grote kantoren onder vuur door Japanse schandalen
Drie van de vier big four-accountantsfirma's liggen onder vuur in Japan. Ze worden als controlerend accountants in verband gebracht met twee financiële schandalen bij beursfondsen. De rol hierbij van KPMG, Ernst & Young en Deloitte wordt onderzocht.
De Japanse toezichtouder voor de financiële sector, de Financial Services Agency (JSA) onderzoekt of de controlerend accountants tekortschoten bij camerafabrikant Olympus. De onderneming erkende onlangs dat zware verliezen in de boeken zijn weggemoffeld als kosten voor extern advies. Het gaat om een bedrag van 1,4 miljard dollar. PwC onthulde de onverklaarbaar hoge advieskosten in een onderzoek dat Olympus in de doofpot wilde stoppen.
De JSA wil weten of KPMG AZSA en Ernst & Young ShinNihon signalen hebben genegeerd en hadden moeten waarschuwen. KPMG AZSA was tot en met 2009 de controlerend accountant van Olympus, daarna Ernst & Young ShinNihon. Zowel KPMG als Ernst & Young stelde de betalingen aan overnameadviseurs aan de orde, maar gaven uiteindelijk een goedkeurende verklaring af bij de jaarrekening van de camerafabrikant
De boekhoudfraude zou teruggaan tot de jaren negentig, toen Olympus nog werd gecontroleerd door het aan Arthur Andersen verbonden kantoor Asahi & Co.
Het schandaal komt op een moment dat er ook ophef is in Japan rond Daio Paper, een beursgenoteerde papierfabrikant. Hier gaat de beschuldigende vinger uit naar controlerend accountant Deloitte Touche Tohmatsu. Een voormalige bestuursvoorzitter is ervan beschuldigd dat hij voor 132 miljoen dollar aan leningen heeft verdoezeld die opgingen aan vertier. De leningen nam hij op via dochterbedrijven. Hoewel afgelopen zomer al duidelijk was dat deze leningen waren opgenomen, verzaakte Deloitte volgens Daio om een onderzoek in te stellen.
Het laatste grote schandaal in Japan waarbij een van de grote kantoren was betrokken, dateert uit 2006. De FSA verbood ChuoAoyama PwC om gedurende twee maanden controlewerkzaamheden te verrichten bij grote bedrijven. De firma kreeg het verwijt van nalatigheid bij een boekhoudfraude van twee miljard dollar bij cosmeticafabrikant Kanebo. Drie accountants van PwC werden gearresteerd.
"If it (suspension of an audit firm) happens because they did look over the misstatement intentionally or without due care, its impact would be enormous", aldus de Japanse hoogleraar accounting Yoshinori Kawamura tegenover persbureau Reuters.
Gerelateerd
Voorwaardelijke celstraffen voor topmanagers Olympus
De voormalige bestuursvoorzitter van Olympus en de interne auditor van het concern zijn veroordeeld tot voorwaardelijke gevangenisstraffen van drie jaar voor fraude.

Fraude en witwassen
Nieuws, achtergrond en discussie over fraude en witwassen.
Voormalige bestuurders Olympus erkennen schuld
Drie voormalige topmanagers van fotofabrikant Olympus hebben voor de rechtbank schuld erkend aan de boekhoudfraude van vorig jaar. Onder hen het hoofd interne audit...
Ernst & Young-panel: geen gebreken in audit Olympus
Ernst & Young ShinNihon heeft geen steken laten vallen bij de controle van Olympus. Tot die conclusie komt een door het accountantskantoor ingesteld panel in haar...
Aandeelhouders Olympus vrezen coup huisbankier
Kleine aandeelhouders vrezen dat de grootste schuldeiser het roer gaat overnemen bij camerafabrikant Olympus. Zij vrezen dat het nieuwe management aan de leiband...