'Controle op noodfonds ESM onvoldoende geregeld'
De nationale rekenkamers van de lidstaten van de Europese Unie en de Europese Rekenkamer pleiten voor het instellen van een 'board of auditors' op het noodfonds ESM (European Stability Mechanism).
Dat blijkt uit een resolutie die de rekenkamers op 14 oktober op hun jaarvergadering in Luxemburg hebben aangenomen.
In het ontwerpverdrag van het ESM is tot nu toe alleen voorzien in een accountantscontrole. Dat betekent dat alleen wordt gecontroleerd of de boeken van het ESM op orde zijn. De betrokken rekenkamers vinden dat er daarnaast ondermeer aandacht moet zijn voor de doeltreffendheid van de bestedingen uit het ESM. Ook willen zij hun parlementen kunnen informeren.
De rekenkamers willen dat externe publieke controle door deze 'board of auditors' wordt opgenomen in het ontwerpverdrag, dat naar verwachting op 23 oktober 2011 wordt besproken op de Europese top van EU-regeringsleiders in Brussel.
Het is voor het eerst dat de nationale rekenkamers van de hele Europese Unie (en de Europese Rekenkamer) zich uitspreken over het ESM. Nationale parlementen kunnen op dit moment geen controle uitoefenen op de besteding van ESM-gelden.
De rekenkamers maken zich daarom zorgen over het gebrek aan publieke verantwoording over en democratisch controle op de 700 miljard euro in het ESM. Via het instellen van een 'board of auditors' met een beperkt aantal leden moet voor transparantie, rechtmatigheid en doelmatigheid worden gezorgd bij de besteding van de ESM gelden.
Hoe de 'board of auditors' samengesteld moet worden uitgewerkt is onderwerp van latere uitwerking. De Algemene Rekenkamer doet hiervoor een aantal suggesties in haar brief aan de Tweede Kamer van 15 augustus 2011.
Het ESM wordt gevuld met 700 miljard euro aan garanties van eurolanden samen. Nederland draagt bij voor circa 40 miljard euro.
Van de 700 miljard euro wordt bij de totstandkoming van het ESM direct 80 miljard euro beschikbaar gesteld. Voor de overige 620 miljard euro staan de eurolanden garant.
Het ontwerpverdrag waarin het ESM wordt opgericht is op 11 juli 2011 ondertekend door de ministers van Financiën van de Eurogroep. De externe controle op het ESM wordt geregeld in artikel 25 van dat ontwerpverdrag. De rechtmatigheid, doelmatigheid en de doeltreffendheid van de uitvoering van het ESM blijven op dit moment nog buiten beschouwing in artikel 25 van het ontwerpverdrag.
(Bron: Algemene Rekenkamer)