Verschillen tussen nationale en internationale boekhoudregels nemen toe
In toenemende mate verschillen de Nederlandse regels voor het opstellen van de jaarrekening (NL GAAP) met de internationale regels (IFRS). Jaarrekeningen opgesteld onder de Nederlandse regels zijn daardoor minder goed vergelijkbaar met jaarrekeningen van beursgenoteerde ondernemingen die gebruik moeten maken van IFRS. Dit blijkt uit Deloitte's derde editie van IFRSs and NL GAAP: A Pocket Comparison die gisteren is gepubliceerd.
Deze publicatie bevat een overzicht van de belangrijke verschillen tussen IFRS en NL GAAP voor verslagperiodes die aanvangen op of na 1 januari 2010.
In het afgelopen jaar zijn verschillen ontstaan op het gebied van pensioenen, fusies en overnames en transacties met minderheidsaandeelhouders. Vooral de verschillen op het gebied van pensioenen zijn groot. Onder IFRS moet de werkgever bijvoorbeeld een pensioenverplichting berekenen alsof hij zelf verantwoordelijk is voor het uitbetalen van het pensioen aan de gepensioneerde. Hier komen veel actuariële berekeningen bij kijken. Volgens de Nederlandse regels moet de werkgever simpelweg beoordelen of er nog een schuld bestaat aan de pensioenuitvoerder. Zijn alle premies betaald, dan bestaat er geen verplichting voor de werkgever.
Op het gebied van fusies en overnames zijn de door de IASB opgestelde IFRS-regels veranderd en gelijk gekoppeld aan de Amerikaanse regels. Naast de veelheid van specifieke regels (rules-based) valt vooral op dat meer zaken onmiddellijk in het resultaat moeten worden verwerkt. Voorbeelden zijn acquisitiekosten (zoals kosten van fusie-adviseurs, fiscalisten en accountants) en aanpassingen van de overnameprijs als gevolg van zogenoemde earn-out-regelingen (de overnameprijs hangt dan af van de toekomstige winst).
Volgens Dingeman Manschot, director op het vaktechnische bureau van Deloitte en auteur van deze studie, ontstaan deze verschillen vooral doordat de Nederlandse Raad voor de Jaarverslaggeving (RJ) een eigen koers vaart en minder geneigd is de regels van de IASB over te nemen als nut en noodzaak hiervoor ontbreekt.
Ralph ter Hoeven, hoofd van het IFRS-Centre bij Deloitte en hoogleraar externe verslaggeving aan de Universtiteit van Groningen, vult aan: "De IASB heeft ondermeer als doel om de verschillen tussen zijn eigen regels en die van nationale regelgevers te verkleinen. Onze studie toont aan dat de IASB juist van dit doel afdrijft. Dit heeft onder andere te maken met het feit dat toepassing van IFRS niet altijd tot begrijpelijke uitkomsten leidt zoals op het gebied van pensioenen."
De studie besteedt ook aandacht aan nieuwe en aangepaste standaarden en interpretaties die voor 31 juli 2010 zijn gepubliceerd, maar nog niet effectief zijn voor verslagperiodes die aanvangen op of na 1 januari 2010.