Nieuws 28 juni 2010

‘Toezicht op subsidies sterk verzakelijkt’

Het beeld dat gemeenten nauwelijks weten wat er gebeurt met hun subsidies, is gedateerd. Vooral de laatste jaren is toezicht daarop flink aangescherpt. Dat stelt Frank van Kuijck, partner van Deloitte, in een reactie op een onderzoek van Jacques Necker naar de besteding van gemeentesubsidies.

De bevindingen van het onderzoeksbureau Jaques Necker hebben betrekking op veertig gemeenten en strekken zich uit over een periode van 2003 tot 2010. 95 procent van de onderzochte gemeenten zou niet weten of het gevoerde subsidiebeleid doeltreffend is. Controles achteraf vinden bij negentig procent van de gemeenten niet plaats, aldus het onderzoek.

Van Kuijck nuanceert deze bevindingen. "Er is gekeken naar veertig gemeenten over een periode van 2003 tot 2010. Nu hebben wij niet zulk onderzoek gedaan, maar we zien wel heel wat meer dan veertig gemeenten. Vele van hen hebben de laatste jaren goede stappen gemaakt in de bedrijfsvoering en rechtmatigheid van subsidieverlening. Denk bijvoorbeeld aan een scherpere aansturing van input en output, een strikte bewaking van de termijnen van subsidieaanvragen en -afwikkeling. Ook zien wij scherpe onderhandelingen in het maken van afspraken met instellingen."

Het meten van effecten blijft echter moeilijk, vooral als het gaat om maatschappelijke doelen waarvoor gemeenten ook andere middelen inzetten, aldus Van Kuijck. "Als je bijvoorbeeld een beleid hebt om de veiligheid op straat te vergroten, is subsidie vaak een onderdeel van een heel pallet aan maatregelen. Zoals meer lantaarnpalen of meer blauw op straat. Je kunt van een subsidie wel de input en de output meten, maar om het effect daarvan vast te stellen te midden van andere maatregelen, blijft moeilijk."

Volgens Van Kuijck draagt effectmeting van subsidies slechts in beperkte mate bij aan de vraag of het gevoerde beleid van een gemeente effectief is. "In de sfeer van verantwoording kun je ook gebruikmaken van niet-financiële informatie. Dat begint met het definiëren van de doelstellingen van je beleid in termen van streefwaarden. Een subsidie is dan één van de instrumenten om je doelen te bereiken." De uitdaging daarbij is om het effect van het totale pallet aan instrumenten te meten, zo besluit Van Kuijck. Pas dan is een uitspraak opportuun over de effectiviteit van de hoger gelegen beleidsdoelstellingen.