Nieuws 02 november 2010

AFM brengt aandachtspunten financiële verslaggeving eerder naar buiten

Vooruitlopend op de bevindingen uit het reguliere toezicht op financiële verslaggeving heeft de Autoriteit Financiële Markten (AFM) vandaag de belangrijkste aandachtspunten die uit het toezicht naar voren zijn gekomen gepubliceerd.

Daardoor kunnen beursgenoteerde ondernemingen de belangrijkste bevindingen betrekken bij het opstellen van hun financiële verslaggeving over het kalenderjaar 2010. De AFM brengt de aandachtspunten eerder naar buiten, mede naar aanleiding van suggesties uit de markt.

De AFM constateert dat de financiële verslaggeving van beursgenoteerde ondernemingen steeds vaker de vereiste toelichtingen bevat. De toelichtingen helpen de belegger om de transacties en de gevolgen daarvan voor de financiële positie, financiële prestaties, eigen vermogen en/of kasstromen te begrijpen. Op een aantal punten is nog ruimte voor verbetering. Dat zijn:

1. In de toelichting op de bijzondere waardeverminderingen (impairments) moet meer duidelijkheid worden gegeven over de manier waarop de realiseerbare waarde is bepaald, de veronderstellingen die daarbij zijn gebruikt en de effecten op vermogen en resultaat van mogelijke wijzigingen in de veronderstellingen.
2. Bij nieuwe bedrijfscombinaties ontbreekt regelmatig het effect van de combinatie op het resultaat en de samenstelling van het vermogen, evenals de beschrijving van de factoren die hebben geleid tot de betaling van goodwill. De met de nieuwe bedrijfscombinatie samenhangende kasstromen worden ook niet in alle gevallen weergegeven.
3. De toelichtingen over winstbelastingen en verbonden partijen behoeven verbetering.

De AFM heeft ook twee themaonderzoeken uitgevoerd. Het betreft de toepassing van de verslaggevingsstandaarden over segmentinformatie (IFRS 8) en de toelichtingen op financiële instrumenten (IFRS 7).

De mate waarin de nieuwe verslaggevingstandaard over de segmentinformatie wordt nageleefd is bemoedigend. De kwaliteit van deze informatie kan verder worden verbeterd door meer te vermelden over de factoren die worden gebruikt om de segmenten te identificeren, welke baten, lasten, activa en verplichtingen aan de segmenten worden toegerekend en de mate waarin ondernemingen afhankelijk zijn van belangrijke klanten.

Het themaonderzoek IFRS 7 is beperkt gebleven tot drie onderwerpen. Dit zijn de toelichtingen op de wijze waarop de reële waarde is bepaald, toelichtingen op de liquiditeitsrisico's en de toelichtingen op de herclassificaties uit de categorie 'waardering tegen reële waarde'. De naleving van de toelichtingsvereisten uit IFRS 7 is eveneens verbeterd. Maar ook hier is ruimte voor verbetering. Dat geldt in het bijzonder voor:

• de cijfermatige onderbouwing van de veronderstellingen die zijn gehanteerd bij de reële waardebepaling;
• de kwalitatieve toelichting op de beheersing van liquiditeitsrisico's; en
• de toelichting op herclassificaties kan beter op één plaats worden opgenomen in plaats van verspreid door de jaarrekening.

Het verspreid in de jaarrekening opnemen van met elkaar samenhangende toelichtingen is een verbeterpunt dat ook betrekking heeft op andere toelichtingen. De transparantie van de financiële verslaggeving kan worden vergroot door de toelichtingen niet versnipperd op te nemen.

Uit discussies met ondernemingen en hun adviseurs over het al dan niet opnemen van specifieke toelichtingen, blijkt het materialiteitsconcept niet in alle gevallen goed te worden toegepast. Daardoor wordt informatie ten onrechte weggelaten. Het weglaten van informatie en/of een fout is materieel als het de besluitvorming van de belegger, die op basis van de financiële verslaggeving plaatsvindt, zou kunnen beïnvloeden.

In 2010 blijkt opnieuw dat in een deel van de onderzochte jaarrekeningen 'non cash items' in het kasstroomoverzicht worden gepresenteerd. Voorbeelden van dergelijke posten zijn: valuta omrekeningsverschillen, investeringen gefinancierd met een financiële lease en de omzetting van leningen in eigen vermogen.

De mededelingen die de AFM in eerdere jaren aan ondernemingen heeft gedaan over de onjuiste toepassing van de financiële verslaggevingsregels, zijn in belangrijke mate opgevolgd. Tegelijkertijd blijken de gepubliceerde bevindingen uit het jaarlijkse activiteitenverslag van de AFM minder impact te hebben op de financiële verslaggeving van andere ondernemingen. Door de eerdere publicatie van de aandachtspunten verwacht de AFM dat ook die ondernemingen bij het opstellen van hun financiële verslaggeving over 2010 rekening zullen houden met de door de AFM aangedragen verbeterpunten.

• Financiële verslaggeving (website AFM)