Nieuws 15 juli 2009

'DNB-president Wellink had juist vooruitziende blik'

De oproep van twee publicisten om het aftreden van Nout Wellink is gebaseerd op ‘hele en halve onwaarheden'. Dat schrijft Benno van der Zaag, hoofd communicatie van De Nederlandsche Bank, vandaag in Het Financieele Dagblad. Volgens hem heeft het toezicht niet gefaald, maar liep DNB in bepaalde opzichten juist "ver voorop".

Het stuk van Van der Zaag op de Optiek-pagina van het FD is een reactie op een opinieartikel van de publicisten Marcel Metze en Adriaan Meij van 10 juli 2009 in diezelfde krant. Daarin eisten zij het aftreden van de DNB-president, omdat deze breed zou hebben gefaald in zijn kerntaak als toezichthouder. 

Van der Zaag gaat uitgebreid in op het optreden van Wellink en DNB in de kwesties rond de IJslandse bank Landsbanki en de strijd rond ABN Amro. Verder heeft Wellink, toen hij medio 2006 als voorzitter van het Basels Comité aantrad, volgens Van der Zaag "meteen sterke accentverschuivingen in het werkprogramma van dit gremium van internationale toezichthouders aangebracht, dat wil zeggen vele maanden voor het uitbreken van de kredietcrisis". 

Deze belangrijke accentverschuivingen hadden mede betrekking op de werkzaamheden van ratinginstituten, op het belang van stresstesten en op het verminderen van de afhankelijkheid van algehele marktliquiditeit. "Het zijn precies deze punten die thans worden beschouwd als zeer belangrijke veroorzakers van de crisis", aldus Van der Zaag. 

Ook ten aanzien van de risico's van derivaten en andere gecompliceerde producten valt de toezichthouder volgens Van der Zaag niets te verwijten. "DNB heeft dit risico tijdig geïdentificeerd en er slagvaardig op ingespeeld door als een van de weinige toezichthouders in de wereld deze risico's reeds vanaf 2003 in het liquiditeitstoezicht op banken mee te nemen. Binnen het internationale toezicht liep DNB hiermee ver voorop." 

Opmerkelijk is dat Van der Zaag in zijn reactie met geen woord ingaat op een van de kernelementen van het artikel van Metze en Van der Meij, namelijk een al op 8 april 2009 door Accountant.nl gepubliceerde brief van DNB uit 1995. 

In die veertien jaar oude brief waarschuwde DNB financiële instellingen voor de risico's van de toenemende handel in financiële derivaten en vaardigde de toezichthouder daar bindende regelgeving voor uit. 

Elementen als verplichte kennis en begrip van derivaten bij de betrokken bankiers, het belang van stresstesten en het doorrekenen van de effecten van mogelijk ongewone veranderingen in marktliquiditeit speelden in die DNB-brief uit 1995 reeds een prominente rol. 

De vraag in welke mate die regels sedertdien zijn nageleefd en in hoeverre DNB daar op heeft toegezien, behandelt Van der Zaag in zijn reactie niet.