Nieuws 03 juni 2010

Provincie Noord-Holland niet 'in control' tijdens buitenlands bankieren

De provincie Noord-Holland was niet ‘in control' toen zij 98 miljoen euro's onderbracht bij Lehman Bankhaus AG en Landsbanki. Eigen richtlijnen werden genegeerd en signalen van de treasurer werden genegeerd. Wat er precies is misgegaan, kon de commissie niet achterhalen.

Dat zijn enkele bevindingen van het gisteren gepubliceerde onderzoeksrapport van een commissie van Provinciale Staten van Noord-Holland. Deze commissie werd geïnstalleerd toen bleek dat de provincie mogelijk miljoenen euro was kwijtgeraakt na het instorten van beide banken. 

Of PricewaterhouseCoopers, de huisaccountant van de provincie in de onderzochte periode, naar behoren heeft gefunctioneerd,  heeft de commissie niet kunnen achterhalen. PwC weigerde te verschijnen op de openbare hoorzitting van de onderzoekscommissie. (zie ook de weblog van Marcel Pheijffer over dit rapport) 

De commissie constateert verder dat de provincie de Wet op de financiering van decentrale overheden (Fido) niet heeft overtreden met de financiële transacties. Maar interne regels zijn wel overtreden, zoals de Verordening financieel beheer die door Provinciale Staten is vastgesteld, en eigen regelgeving van Gedeputeerde Staten. 

Risicoanalyses en actuele liquiditeitenprognoses als onderbouwing voor het plaatsen van deposito's zijn niet aangetroffen. Voor een lening die van 50 miljoen euro die de provincie had afgesloten, maar naderhand niet direct nodig had en daarom op een buitenlandse bankrekening had gezet, ontbrak een actuele liquiditeitsprognose voor tenminste vier jaar. 

Signalen van buitenlandse politici zijn verkeerd geïnterpreteerd. Zo heeft de ambtelijke organisatie een uitspraak van de premier van IJsland ten onterechte opgevat als garantie van de IJslandse staat op alle deposito's. 

Op een aantal signalen van de treasurer is inadequaat gereageerd. Eén deposito bij Lehman Bankhaus AG is door de treasurer op 13 augustus 2008 niet doorgerold na een bericht van één van de twee brokers dat de rating van Lehman Brothers was gedowngrade van single A1 naar single A2. Hoe de verhouding tussen Gedeputeerde Staten en de schatkistbeheerder was, is onduidelijk gebleven. 

De commissie adviseert om het financieel beheer aan te scherpen en interne bedrijfsprocessen op orde te brengen. Het schatkistbeheer moet professioneler. Afspraken met de accountant moeten goed worden vastgelegd. De accountant is met ingang van dit jaar Ernst & Young geworden. 

In een reactie constateert Gedeputeerde Staten van Noord-Holland dat het antwoord op verschillende onderzoeksvragen positief is. Er is geen wet overtreden, er waren geen signalen van toezichthoudende organen die genegeerd zijn.