Nieuws 04 juni 2009

Onderzoekscommissie Noord-Holland laakt houding PwC

De onderzoekscommissie van de provincie Noord-Holland die onderzoek deed naar de manier waarop provinciegeld werd beheerd, laakt het achterhouden van informatie door PricewaterhouseCoopers. Daardoor tast de commissie nog steeds in het duister over het schatkistbeheer van de provincie.

Dit zegt commissievoorzitter Joke Geldhof van Provinciale Staten tegen Accountant.nl in een toelichting op het rapport. "Met name over de rechtmatigheid van een lening van 50 miljoen euro die de provincie is aangegaan, hadden wij een aantal verdiepingsvragen aan de accountant." 

Eén van de heikele punten in het onderzoek betrof deze lening die door de provincie was aangegaan. Toen de besteding daarvan niet aan de orde was, is de lening opgegaan in de kasstromen die gedeeltelijk op buitenlandse deposito's kwamen. 

"Wij wilden met name weten of de accountant voor het afgegeven van de rechtmatigheidsverklaring over 2007 die lening heeft getoetst aan het Verordening Financieel Beheer van Provinciale Staten. Onderdeel van die verordening is dat de omvang van een lening bepaald wordt door een actuele liquiditeitsprognose voor vier jaar voordat er transacties plaatsvinden op de kapitaalmarkt. Als die toetsing aan de provinciale verordening niet heeft plaatsgevonden, zouden vraagtekens geplaatst kunnen worden bij de rechtmatigheid van de lening." 

"Als antwoord op onze vragen hierover aan de accountant, kregen wij te horen dat de Verordening ook op de toetsingslijst stond voor de rechtmatigheidsverklaring. Maar op onze vraag of de lening dan ook daadwerkelijk hieraan is getoetst, hebben we tot twee keer toe geen bevestigend antwoord gekregen." 

"Voor ons is het frustrerend dat we de waarheid op dit punt niet hebben kunnen achterhalen. Gedeputeerde Staten wijzen nu op de rechtmatigheidsverklaring van de accountant om aan te tonen dat de organisatie voldoende in control was." 

Richard Goldstein, die namens PwC optrad als controlerend accountant van de provincie Noord-Holland, heeft geweigerd onder ede voor de onderzoekscommissie te verschijnen. PwC motiveerde deze weigering met een beroep op de Wet toezicht accountantsorganisaties en uitspraken in tuchtzaken. Het zou gaan om de geheimhouding van vertrouwelijke informatie. 

Dit argument is niet valide, meent Geldhof. "De accountant werkt in opdracht van Provinciale Staten van Noord-Holland. Onze commissie vraagt dus namens de opdrachtgever om opheldering over het hoe en waarom van openbare informatie aan de accountant. Het heeft ons bevreemd dat de accountant weigerde informatie over te dragen aan haar eigen opdrachtgever." 

De onderzoekscommissie was volgens Geldhof niet bij machte om Goldstein te dwingen op de hoorzitting te verschijnen. Rijksinstanties hebben dat recht wel, maar lagere overheden niet. "Dat is een omissie in de wetgeving die wij onder de aandacht van de minister zullen brengen." 

Mogelijk kan de kwestie nog leiden tot een rechtszaak van de provincie tegen Goldstein. In de correspondentie met de accountant heeft de commissie gewezen op de mogelijkheid van een rechtsgang. Op 15 juni zal Provinciale Staten zich buigen over het rapport en de aanbevelingen. 

Overigens is een rechtsgang geen aanbeveling van de commissie. Wel stelt de commissie dat zij niet heeft kunnen vaststellen of de accountant goed werk heeft geleverd. "Wij hebben onze bevinding dat we niet hebben kunnen vaststellen of de accountant zijn controle naar behoren heeft uitgevoerd in het rapport opgenomen." 

Ook heeft de commissie een brief aan het NIVRA geschreven waarin op een eenduidige houding van accountants wordt aangedrongen bij onderzoek door lagere overheden. Geldhof: "Nu kan het gebeuren dat bij zulk onderzoek twee betrokken accountants wel verschijnen voor de commissie, maar een derde niet."