Nieuws 24 juni 2009

'Door accountants gevraagd normenkader mag geen alibi worden om dingen niet te zeggen'

Is de externe accountant in de positie om een oordeel te geven over het feitelijk functioneren van de governance binnen een bank, zoals de commissie Maas voorstelt? Tijdens een door het NIVRA georganiseerd debat over de aanbevelingen van de commissie verschilden de meningen.

De commissie Maas - officieel Adviescommissie toekomst banken - werd eind 2008 in het leven geroepen door de Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) naar aanleiding van de kredietcrisis, en publiceerde in april 2009 haar rapport. 

Een de hoofdpunten tijdens de door hoogleraar Philip Wallage (KPMG) geleide discussie-bijeenkomst met stakeholders betrof het voorstel van de commissie Maas om de externe accountant te vragen om zich "een grondig oordeel te vormen over het feitelijk functioneren van de governance binnen de bank". 

In een aan de NVB gerichte brief in reactie op het rapport wees het NIVRA er op 20 mei al op dat de accountant voor het doen van zo'n uitspraak zou moeten beschikken over een te toetsen normenkader. 

"Dat gaat verder dan de huidige jaarrekeningcontrole; het wordt al snel een soort certificering van de in control-verklaring van het management", schreef Dick Korf, partner bij KPMG en voorzitter van de NIVRA-sectorcommissie Banken, daarover op deze site. "En dat vraagt weer om een passend normenkader om te kunnen toetsen." 

Philip Wallage beantwoordde tijdens het debat van gisteren de vraag in hoeverre de externe accountant de deskundigheid en het instrumentarium heeft om tot zo'n gevraagd 'grondig oordeel' over de governance te komen zelf al met: "Naar mijn inschatting is dat niet het geval. Als het kan moeten we het zeker doen, daarover geen misverstand, maar voor een echt oordeel moet je het eerst eens zijn over de normen". 

Cees Maas, oud-cfo van ING en voorzitter van de commissie, wilde echter weg van deze formele benadering. "Als je als accountant ziet dat de raad van commissarissen nooit met de externe accountant vergadert, of dat het audit committee maar eens per jaar bij elkaar komt, dan heb je geen ingewikkeld normenkader nodig om dat vast te stellen. Dat kun je als accountant gewoon opschrijven. Het is heel vervelend als de accountant dat zou vinden maar niet zou zeggen. De accountant kan hier zelf inhoud aan geven." 

Wim van de Goorbergh van de NVB sloot zich hierbij aan. "Het is goed om aan een normenkader te werken, maar een normenkader moet vooral geen alibi worden om dingen niet te zeggen." 

Ook Jan van de Poel, hoogleraar risk management aan de Universiteit Maastricht en voormalig cfo van ABP, bepleitte een wat ruimere opstelling van de accountant in deze. "Met het vragen om een normenkader schiet je niet veel op. Dan komt het op het bord van de bankensector zelf. Er moet wel meer aan risicomanagement worden gedaan in de opleiding. Maar je moet je als accountant zelf een oordeel willen vormen. Dat is beter dan alles dicht te regelen met normen die door anderen zijn bedacht. Wat mij betreft maak je er dan maar een ‘bevinding' van in plaats van een 'oordeel'."