Nieuws 21 mei 2009

'Wijziging IFRS voor voorzieningen van banken'

International Accounting Standard (IAS) 39 zal volgend jaar waarschijnlijk worden aangepast. De IASB overweegt daarbij banken ook voorzieningen te laten treffen voor verwachte verliezen. Volgens sommige analisten zou dit een beter beeld geven van de potentiële verliezen op activa die voortvloeien uit economische fluctuaties.

IAS 39 schrijft voor dat bepaalde financiële instrumenten, inclusief derivaten, in de balans van de onderneming gewaardeerd worden tegen hun marktwaarde. 

De roep om aanpassing komt onder andere voort uit kritiek van institutionele beleggers op IAS 39. Dit na een analyse van The Telegraph waaruit bleek dat diverse Engelse banken bij het uitbreken van de kredietcrisis niet solvent genoeg waren. 

Zo lang banken alleen voorzieningen mogen treffen voor bewezen verliezen, kunnen beleggers uit jaarverslagen niet opmaken hoe weerbaar banken echt zijn tegen financiële crises, zo luidt de kritiek op IFRS. 

"In het verleden is ervoor gepleit om banken toe te staan financiële voorzieningen te nemen voor expected losses", aldus Leo van der Tas, partner van Ernst & Young en hoogleraar aan de Erasmus Universiteit. Daarnaast is hij lid van de Standards Advisory Council (SAC) van de IASB. 

"Destijds is er voor gekozen om in IAS 39, waarin regels voor waardevermindering van financiële instrumenten zijn vastgelegd, alleen voorzieningen te mogen opnemen voor 'incurred losses'. Daarmee worden verliezen bedoeld op een leningportefeuille die zich daadwerkelijk aandienen. Op die manier wordt de reële waardevermindering het beste zichtbaar." 

"Daarnaast mogen banken een voorziening boeken voor 'general loan losses'. Dat zijn verliezen die zich al wel hebben voorgedaan maar nog niet individueel geïdentificeerd zijn. Deze worden afgeleid bijvoorbeeld uit oplopende werkloosheid of daling van de huizenprijzen. Die verliezen zijn niet op specifieke dossiers gebaseerd, maar op macro-economische trends die doorwerken in leningportefeuilles." 

Inmiddels buigt de IASB, die de IFRS-standaarden vaststelt, zich opnieuw over de vraag om in IAS 39 plaats in te ruimen voor expected losses. "Voor het eind van het jaar zal daarvoor een voorstel gereed zijn", zegt Van der Tas. 

"Een wijziging van IFRS is echter niet eerder dan volgend jaar te verwachten. Dat betekent dat de nieuwe IFRS op zijn vroegst zal ingaan in 2011." 

Ook op het politieke front is er beweging in aanpassing van de boekhoudregels voor banken, voegt Van der Tas eraan toe. Op initiatief van Spanje dringen Europese ministers er bij de Europese Commissie op aan om banken toe te staan of te verplichten een extra buffer te vormen in tijden van voorspoed. Bij een crisis kan die reserve worden aangeboord. 

Van der Tas: "De discussie gaat nu over de vraag of deze buffer ten laste van het resultaat wordt gebracht of wordt gevormd uit de winstbestemming. Het plan komt neer op anticyclisch boekhouden. Als gekozen wordt voor de eerste oplossing, dan moet IFRS worden aangepast. Wordt er gekozen voor de tweede oplossing, dan gaat de IASB er niet over. Die stelt alleen richtlijnen op over winstbepaling en niet over winstbestemming."